Prawa barmowka
Prawa barmowka (Barbaraea vulgaris) je rostlina ze swójby křižnokwětnych rostlinow (Brasicaceae).
| |
| Prawa barmowka (Barbaraea vulgaris), Ilustracija z knihi Naše škodljive rastline (1892) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjadownja: | (Rosopsida) |
| podrjadownja: | (Rosidae) |
| rjad: | (Brassicales) |
| swójba: | Křižnokwětne rostliny (Brasicaceae) |
| ród: | Barmowka (Barbaraea) |
| družina: | Prawa barmowka |
| wědomostne mjeno | |
| Barbaraea vulgaris | |
| W.T.Aiton | |
Mjeno
wobdźěłaćRostlina (hlej wědomostne mjeno) je po swjatej Barbarje mjenowana.
Wopisanje
wobdźěłaćPrawa barmowka je dwulětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 30 hač 90 cm.
Łopjena su ćmowozelene a błyšćace. Hornje łopjena su zubate, mjeztym delnje łopjena su našćěpane z na kóždym boku 1 hač pjeć wotrězkami a wulkim nakónčnym wotrězkom.
Kćěje wot meje hač julija. Žołte kćenja steja w na kóncu stejacej, na spočatku nimale hłójčkojtej kići a docpěwaja wulkosć wot 4 hač 9 mm. Krónowe łopješka su dwójce tak dołhe kaž keluškowe łopješka.
Płody su zrunanje wotstejace truki, docpěwaja dołhosć wot 1,5 hač 3 cm a sedźa na stołpikach z dołhosću wot 4 hač 6 mm.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće na pućach, rěčkowych a rěčnych łučinach a na lěsnych zahonach, rólnych kromach, nasypach zemje a w šćerkowych jamach. Preferuje skerje włóžne, wutkate pódy.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćŁopjena wobsahuja wjele witamina C a słodźa nakisal-jěrje. Wone so hodźa jako přidawk za solotej abo zelowy twaroh, ale tež za spinatej podobne zeleniny. Prjedy rostlina bu často w burskich zahrodach plahowana.
Žórła
wobdźěłać- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 110 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 254 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)