Oldenburg
Oldenburg (hamtsce Oldenburg (Oldb); delnjoněmsce Ollnborg, saterfrizisce Ooldenbuurich) je němske bjezwokrjesne wulkoměsto na sewjerozapadźe Delnjeje Sakskeje. Dźensniše uniwersitne město bě prjedy rezidenca resp. stolica hrabinstwa, (wulko)wójwodstwa, swobodneho stata a kraja Oldenburgskeje. Z wjace hač 160.000 wobydlerjemi słuša nimo podobnje wulkeho Osnabrücka a wjetšeju Hannovera a Brunšwika k štyrjom najwjetšim delnjosakskim městam. Wot lěta 1945 je Oldenburg z wulkoměstom.
| ||
| Wopon | ||
|---|---|---|
| ||
| Zakładne daty | ||
| stat |  Němska
| |
| zwjazkowy kraj |  Delnja Sakska
| |
| wokrjes | bjezwokrjesne | |
| wysokosć | 5 metrow n.m.hł. | |
| přestrjeń | 102,99 km² | |
| wobydlerstwo | 170.389 (31. dec 2021)[1] | |
| hustosć zasydlenja | 1654 wob. na km² | |
| póstowe čisła | 26121–26135 | |
| předwólba | (+49) 0441 | |
| awtowa značka | OL | |
| Politika a zarjadnistwo | ||
| wyši měšćanosta | Jürgen Krogmann (SPD) | |
| adresa | Markt 1 26122 Oldenburg (Oldb) | |
| webstrona | oldenburg.de | |
| Połoženje w Delnjej Sakskej | ||
 | ||
wikidata: Oldenburg (Q2936)
| ||
Susodne wulkoměsta su Bremen (45 km na wuchod), Osnabrück (100 km na juh) a Groningen w Nižozemskej (110 km na zapad).
Stawizny wobdźěłać
Prěnje burske sydlišćo nasta w 7. abo 8. lětstotku blisko broda přez rěku Hunte na městnje dźensnišeho torhošća. Wikowanski puć z Bremena abo Westfalskeje do Jevera přeprěkowaše tule rěku. W prěnjej połojcy 11. lětstotka natwari so wuchodnje dźensnišeho města pohanske hrodźišćo, kotrež so prěni raz 1108 jako Aldenburg naspomni. Hród sta so ze srjedźišćom Oldenburgskeho hrabinstwa. 1294 załoži Awgustinski rjad blisko rěki klóšter Blankenburg.
W lěće 1345 dósta w Bremenskim arcybiskopstwje ležace sydlišćo měšćanske prawa. 1447 sta so Oldenburgski hrabja Christian z kralom Danskeje a 1450 nimo toho přez personalnu uniju tež Norwegskeje. 1457 wuzwolichu jeho tež za krala Šwedskeje. Małe hrabinstwo zdoby sej tuž nadregionalny woznam.
Hač do nowembra 1946 wosta Oldenburg krajna stolica Oldenburgskeje, kotraž bu tehdy dźěl nowozałoženeho kraja Delnjeje Sakskeje.
Wobrazy wobdźěłać
-
Powětrowy wobraz -
Hród Oldenburg -
Twarjenje Oldenburgskeho krajneho sejma -
Hrodowe naměsto z Lambertijowej cyrkwju
Wosobiny wobdźěłać
- Karl Jaspers (1883–1969), filozof a spisowaćel
- Ulrike Meinhof (1934–1976), žurnalistka a teroristka (RAF)
- Klaas Heufer-Umlauf (* 1983), telewizny moderator a dźiwadźelnik
Žórła wobdźěłać
Wotkaz wobdźěłać
Commons: Oldenburg – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow