Mikroneziska
Federěrowane staty Mikroneziskeje (jendźelsce Federated States of Micronesia) su njewotwisny kupowy stat w zapadnym Ćichim oceanje. Wobjima najwjetši dźěl Karolinowych kupow w Mikroneziji. Federacija wobsteji ze statow Chuuk, Kosrae a Pohnpei we wuchodnym dźělu Karolinow a stata Yap, kotryž twori hromadźe z njewotwisnym statom Palau Zapadne Karoliny. Stolica je Palikir.
hesło Peace, Unity, Liberty | |
zakładne daty: | |
swójske mjeno | Federated States of Micronesia |
stolica | Palikir |
přestrjeń | 702 km² |
wobydlerstwo | 105.216 (2015)[1] |
hustosć | 149,9 wob./km² |
forma knježerstwa | zwjazkowa republika |
hłowa stata a šef knježerstwa | prezident David W. Panuelo |
měna | US-dollar |
hamtska rěč | kosraeanišćina, pohnpeanišćina, yapezišćina, chuukezišćina, ulithišćina, woleaianišćina a jendźelšćina |
hymna | Patriots of Micronesia |
časowe pasmo | UTC +10, +11 |
njewotwisnosć | 22. nowembra 1990 wot Zjednoćenych statow |
Top Level Domain | .fm |
telefon | +691 |
awtowa značka | FSM |
Połoženje Mikroneziskeje na zemi | |
Na kupach knježi włóžna, tropiska klima.
Stawizny
wobdźěłaćKupy běchu hižo kónc třećeho lěttysaca do Chrystusa wobsydlene. Jako prěni Europjenjo přińdźechu Portugalčenjo do tuteje kónčiny a w lěće 1696 přewzachu Španičenjo kontrolu na kupach. Po Španisko-ameriskej wójnje lěta 1899 předachu Mikronezisku Němskemu kejžorstwu. Tak stachu so z dźěłom kolonije Němska Nowa Gineja. Spočatk Prěnjeje swětoweje wójny wobsadźi Japanska mikroneziske kupy a měješe je hač do Druheje swětoweje wójny jako mandatowy teritorij. Po japanskej poražce steješe Mikroneziska wot 1947 hromadźe z druhimi pacifiskimi kupami kaž Guam a Marshallowymi kupami pod mjenom Trust Territory of the Pacific Islands pod zarjadnistwom Zjednoćenych statow, najprjedy ameriskeje mariny a wot 1961 nutřkowneho ministerstwa. Kupy wužiwachu so dźěla za wojerske potrjeby.
Dnja 10. meje 1979 podpisachu štyri zwjazkowe staty wustawu Federěrowanych statow Mikroneziskeje a rozsudźichu so, w swobodnej asociaciji ze Zjednoćenymi statami wostać. Po kóncu Zymneje wójny dósta Mikroneziska w lěće 1990 swoju njewotwisnosć. Zakitowanje kraja leži dale w zamołwitosći Zjednoćenych statow.