Europski kapralc
| |
| Europski kapralc (Euonymus europaeus) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Celastrales) |
| swójba: | Kapralcowe rostliny (Celastraceae) |
| ród: | Kapralc[1] (Euonymus) |
| družina: | Europski kapralc |
| wědomostne mjeno | |
| Euonymus europaeus | |
| L. | |
Europski kapralc (Euonymus europaeus[2]) je rostlina ze swójby kapralcowych rostlinow (Celastraceae). Dalše serbske mjena su kaponki, čerwjene kłobučki, kaponjace drjewo, honačik, kapłanki, kokorači kerk.
Wědomostne mjeno
wobdźěłaćW někotrych žórłach ma wědomostne mjeno Euonymus europaea. Ale nětko mjeno roda Euonymus je muski[3]. Tohodla jenož Euonymus europaeus je płaćiwy.
Wopisanje
wobdźěłaćEuropski kapralc je kerk abo małki štom, kotrež docpěje wysokosć wot 1,5 hač 3 m (wot 3 hač do 6 m).
Młode hałuzy su štyrihranite a maja šwižne křidleška.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena docpěja dołhosć wot 4 hač 10 cm a su jejkojte, wótre, na kromje karbikojće rězane a přećiwostejne.
Jich nazymske barbjenje je šarlachčerwjene.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot meje hač junija. Nazeleń žołte hač běłojte kćenja su njenapadne a steja po dwěmaj hač po sedmjoch we wokołkowych pakićach, docpěja wulkosć wot 0,6 hač 1 cm a su štyriličbne. Krónowe łopješka steja swobodnje a su jasnozelene-běłojte. Stameny steja před keluškowymi łopješkami.
Rostlina so wot insektow wopróšuje.
Płody
wobdźěłaćBrěčkaty kapslowy płód je róžojta, karminčerwjena abo purpurowa, štyrihranity, so štyridźělnje puka a docpěje šěrokosć wot 1,5 cm. Běłe symjenja maja oranžočerwjeny přikryw (Arillus) a su jědojte. Płody so wot ptačkow rozšěrjuja.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće w žiwych płotach, na lěsnych kromach, we łučinowych lěsach a na rěčnych brjohach. Ma radšo zwjetša čerstwe, wutkate, hłubokosahace, zwjetša wapnite pódy.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w nimale cyłej Europje z wuwzaćom najbóle sewjerneje Europy a dźělow regiona Srjedźneho morja rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćDrjewo něhdy bu za zhotowanje wrjećenow za předźenje wołmy wužiwane.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ W internetowym słowniku: Spindelstrauch
- ↑ Zapisk při Tropicos (jendź.)
- ↑ Zapisk roda při Tropicos (jendź.)
Žórła
wobdźěłać- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 366, z wědomostnym mjenom Euonymus europeus (němsce)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 3. zwjazk, ISBN 3-411-12033-9, strona 149, pod hesłom Spindelstrauch, z wědomostnym mjenom Euonymus europeus (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 460, z wědomostnym mjenom Euonymus europeus (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, strona 224, z wědomostnym mjenom Euonymus europeus (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 422, z wědomostnym mjenom Euonymus europaea (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
wobdźěłać
- Europski kapralc. W: FloraWeb.de. (němsce)