Kłóskaty rozraz
Kłóskaty rozraz (Veronica spicata) je rostlina ze swójby putnikowych rostlinow (Plantaginaceae). Rostlina je po někotrych žórłach jako Pseudolysimachion spicatum mjenowana.
| |
| Kłóskaty rozraz (Veronica spicata) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Putnikowe rostliny (Plantaginaceae) |
| ród: | Rozraz[1][2] (Veronica) |
| podród: | Pseudolysimachion |
| družina: | Kłóskaty rozraz |
| wědomostne mjeno | |
| Veronica spicata | |
| L. | |
Po někotrych žórłach je swójbje trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae) přirjadowany.
Wopisanje
wobdźěłaćKłóskaty rozraz je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 15 hač 30 (60) cm a šěrokosć wot hač do 1 m. Rostlina je jara zmjerzkokruta.
Zrunane stołpiki su kosmate a rozhałuzowane.
Łopjena
wobdźěłaćŁopjena su přećiwostejne, nimale sedźace, jejkojte-dołhojte, zwjetša tupje zubate, prědku cyłokromne, srjedźnozelene.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot junija hač awgusta. Kćenja su krótko stołpikate a steja w dołhich, kłóskojtej kići na kóncu stołpika. Módra, likojta, słabje dwuhubkowa króna je štyridźělna a docpěwa šěrokosć wot 8 hač 12 mm. Keluch je štyridźělny a žałzokosmaty. Próškowe łopješka su čerwjenowioletne.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće na skalnych hłójčkach, słónčnych suchich trawnikach a nawěwach.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w srjedźnej a južnej Europje, sewjernje hač do Jendźelskeje a Šwedskeje rozšěrjena.
Poddružina a sorty
wobdźěłać- Poddružina Veronca spicata ssp. incana twori so rozšěrowace kupy slěbrojće pjelsćojtych łopjenow a intensiwnje módrych kćenjow.
- Sorta 'Floristan' je podobna.
- Sorta 'Blaufuchs' kćěje błyšćace módrowioletnje.
- Sorta 'Blue Peter' ma jara kompaktne kłosy, kotrež z ćmowomódrych kćenjow wobsteja.
- 'Sorta 'Heidekind' docpěwa wysokosć wot 30 hač do 40 cm. Jeje kćenja su swěćace róžojte, mjeztym zo łopjena su slěbrojće-šěra.
- Sorta 'Red Fox' kćěje swěćace čerwjenje.
- Sorta 'Rosea' ma róžojte kćenja.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 435.
- ↑ W internetowym słowniku: Ehrenpreis
Žórła
wobdźěłać- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 907 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 276 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)