Běły lěpjenk

Běły lěpjenk
	Běły lěpjenk (Silene latifolia)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
rjad:	(Caryophyllales)
swójba:	Nalikowe rostliny (Caryophyllaceae)
podswójba:	Caryophylloideae
tribus:	Sileneae
ród:	Lěpjenk (Silene)
družina:	Běły lěpjenk
	wědomostne mjeno
	Silene latifolia
	Mill.
	Wikipedija:Projekt za botaniku

Běły lěpjenk (Silene latifolia) je rostlina ze swójby nalikowych rostlinow (Caryophyllaceae).

Wopisanje

Běły lěpjenk je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 30 hač do 120 cm. Rostlina njese pak muske pak žónske kćenja.

Korjeń je rěpojty a wobsahuje saponiny.

Stołpik je kosmaty.

Přećiwostejne łopjena su lancetojte.

Kćenja

Kćěje wot meje hač awgusta (wot junija hač do septembra). Jednosplažne kćenja docpěja wulkosć wot 1,5 hač 2 cm a steja w pakićach. Žónske kćenja maja brjuchaty keluch, mjeztym zo muske kćenja maja cylindriski keluch. Krónowe łopješka su dwustołpowe a njesu na póžěrku šupiznu. Keluškowa rołka docpěwa dołhosć wot 18 hač 25 mm.

Wodnjo wupadaja kćenja zwjadłe, ale su wot pózdnjeho popołdnja hač do ranja wočinjene a intensiwnje wonjeja a so wot nócnych mjetelow wopytuja.

Płody

Zubki płodoweje kapsle zrunane steja.

Stejnišćo

Rosće na pućach a na rolach, na drjebiznowych městnach a na železniskich nasypach. Ma radšo po prawym měrje suche, wutkate a bazowe pódy.

Rozšěrjenje

Rostlina je w Europje rozšěrjena.

Podobna družina

Čerwjeny kobjelkač (Silene dioica) ma čerwjene, wodnjo wočinjene kćenja.

Synonymy

Lychnis alba Mill. - Gard. Dict., ed. 8: no. 4 (1768)
Lychnis arvensis P. Gaertn., B. Mey. & Scherb. - Oekonom.-Techn. Fl. Wetterau, 2: 117 (1800)
Lychnis pratensis Rafn - Danm. Holst. Fl., 2: 792 (1800)
Melandrium pratense (Rafn) Röhl. - Deutschl. Fl., ed. 2,, 2: 274 (1812)
Lychnis divaricata Rchb. - Iconogr. Bot. Pl. Crit., 4: 3 (1826)
Silene pratensis (Rafn) Godr. - Mém. Soc. Roy. Sci. Nancy, 1846: 171 (1847)
Melandrium album (Mill.) Garcke - Fl. N. Mitt.-Deutschland, ed. 4: 55 (1858)
Silene alba (Mill.) E. H. L. Krause - in: Sturm, Deutschl. Fl., ed. 2,, 5: 98 (1901) non Muhl. ex Britton 1893, nom. illeg.
Silene alba subsp. alba

Nóžki

↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 235.
↑ W internetowym słowniku: Leimkraut

Žórła

Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 46, z wědomostnymaj mjenomaj Silena alba a Melandrium album (němsce)
Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 140, z wědomostnymi mjenami Silene latifolia, Melandrium album, Silene alba (němsce)
Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy

Commons

Hlej wotpowědne dataje we Wikimedia Commons:
Běły lěpjenk

Běły lěpjenk. W: FloraWeb.de. (němsce)

[1] Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 235.

[2] W internetowym słowniku: Leimkraut

[1]

[2]