Žołte črijki
| |
| Žołte črijki | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae) |
| podswójba: | Ranunculoideae |
| tribus: | Delphinieae |
| ród: | Črijki[1] (Aconitum) |
| družina: | Žołte črijki |
| wědomostne mjeno | |
| Aconitum lycoctonum | |
| L. | |
Žołte črijki (Aconitum lycoctonum) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae). Dalše serbske mjeno je wjelkimór.
Wopis wobdźěłać
Žołte črijki je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 50 hač do 150 cm.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena su rukojte dźělene. Spódnje łopjena su dołho stołpikate a hač nimale do spódy rukojte 5- hač 7-dźělne. Nastołpikowe łopjena krótšo stołpikate abo sedźace a 3- hač 5-dźělne.
Kćenja wobdźěłać
Kćěje wot junija hač do awgusta. Blědožołte kćenja njesu wysoki, šwižny helmik, kotryž je 3 raz tak wysoki jako šěroki, zwjetša steja w jednorych abo rozhałuzowacych kićach a docpěja wysokosć wot 1,5 hač do 2 cm.
Stejnišćo wobdźěłać
Rosće we wudolinowych lěsach a čerstwych hač włóžnych lisćowych naměšanych lěsach, łučinowych lěsach.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Rostlina je w horinach srjedźneje a južneje Europy rozšěrjena.
Wužiwanje wobdźěłać
Systematika wobdźěłać
- němsce Wolfs-Eisenhut (Aconitum lycoctonum subsp. lycoctonum) - z křiwokosmatymi kćenjowymi stołpikami
- němsce Fuchs-Eisenhut (Aconitum lycoctonum subsp. vulparia - prjedy A. vulparia) - z zrunanje wotstejo kosmatymi kćenjowymi stołpikami
-
Lisćowe łopjena -
A. lycoctonum ssp. lycoctonum (kćenje) -
A. lycoctonum ssp. vulparia (kćenje) -
Aconitum lycoctonum ssp. vulparia
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 72.
Žórła wobdźěłać
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 146, z wědomostnym mjenom Aconitum vulparia (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 316 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy wobdźěłać
- Žołte črijki. W: FloraWeb.de. (němsce)