Zahrodny mak
Zahrodny mak (Papaver somniferum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledoneny
rjad: (Ranunculales)
swójba: Makowe rostliny (Papaveraceae)
podswójba: Papaveroideae
ród: Mak[1][2] (Papaver)
družina: Zahrodny mak[3]
wědomostne mjeno
Papaver somniferum
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Zahrodny mak[3] abo makojčka[3] (Papaver somniferum) je rostlina ze swójby makowych rostlin (Papaveraceae).

Zahrodny mak je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 40 hač do 150 cm. Rostlina je módrozelena.

Našěr zelene łopjena su nahe, njedźělene a eliptiske. Jich kroma je rězana. Wone stołpik wobpřimuja.

Kćěje wot junija hač do awgusta. Kćenja su běłe, róžojte, čerwjene abo wioletne, docpěwaja wulkosć wot 10 cm a na spódku njesu ćmowe blečki. Krónowe łopješka su rědko čerwjene.

Zahrodne sorty často maja pjelnjene kćenja.

Kapslowy płód je nimale kulowaty.

Stejnišćo

wobdźěłać

Rosće na smjećach, pustych płoninach. Preferuje wutkate a wapnite hlinjane pódy.

Rozšěrjenje

wobdźěłać

Pochadźa z Bliskeho Wuchoda. Hižo wokoło lěta 900 p.Ch. bě znaty w Grjekskej.

Wužiwanje

wobdźěłać

Zrałe symjenja so jako pječenski wobstatk a za makowy wolij wužiwaja, dokelž wjace alkaloidy njewobsahuja. Ale so dyrbja tak starosćiwje žněju, zo z mlokowej mězu do kontakta njepřińdu.

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 245.
  2. W internetowym słowniku: Mohn
  3. 3,0 3,1 3,2 W internetowym słowniku: Schlafmohn
  • Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 633 (němsce)
  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strona 198 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 18 (němsce)
  • Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
  • Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)

Eksterne wotkazy

wobdźěłać
 
Commons


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije