Zahrodny mak[3] abo makojčka[3] (Papaver somniferum) je rostlina ze swójby makowych rostlin (Papaveraceae).

Zahrodny mak
Zahrodny mak (Papaver somniferum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledoneny
rjad: (Ranunculales)
swójba: Makowe rostliny (Papaveraceae)
podswójba: Papaveroideae
ród: Mak[1][2] (Papaver)
družina: Zahrodny mak[3]
wědomostne mjeno
Papaver somniferum
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Zahrodny mak je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 40 hač do 150 cm. Rostlina je módrozelena.

Našěr zelene łopjena su nahe, njedźělene a eliptiske. Jich kroma je rězana. Wone stołpik wobpřimuja.

Kćěje wot junija hač do awgusta. Kćenja su běłe, róžojte, čerwjene abo wioletne, docpěwaja wulkosć wot 10 cm a na spódku njesu ćmowe blečki. Krónowe łopješka su rědko čerwjene.

Zahrodne sorty často maja pjelnjene kćenja.

Kapslowy płód je nimale kulowaty.

Stejnišćo

wobdźěłać

Rosće na smjećach, pustych płoninach. Preferuje wutkate a wapnite hlinjane pódy.

Rozšěrjenje

wobdźěłać

Pochadźa z Bliskeho Wuchoda. Hižo wokoło lěta 900 p.Ch. bě znaty w Grjekskej.

Wužiwanje

wobdźěłać

Zrałe symjenja so jako pječenski wobstatk a za makowy wolij wužiwaja, dokelž wjace alkaloidy njewobsahuja. Ale so dyrbja tak starosćiwje žněju, zo z mlokowej mězu do kontakta njepřińdu.

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 245.
  2. W internetowym słowniku: Mohn
  3. 3,0 3,1 3,2 W internetowym słowniku: Schlafmohn
  • Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 633 (němsce)
  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strona 198 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 18 (němsce)
  • Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
  • Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)

Eksterne wotkazy

wobdźěłać
 
Commons


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije