Pyšnica
|
Tutón nastawk z temu ród z wědomostnym mjenom "Sprekelia" je po hesle na druhi nastawk podobny. Druhe hesło Pyšnica (Agapanthus) ma temu ród z wědomostnym mjenom "Agapanthus". |
|---|
| |
| Wšědna pyšnica (Sprekelia formosissima) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjadownja: | Monokotyledony |
| rjad: | (Asparagales) |
| swójba: | Amarylisowe rostliny (Amaryllidaceae) |
| podswójba: | Amaryllidoideae |
| tribus: | Hippeastreae |
| ród: | Pyšnica[1] |
| wědomostne mjeno | |
| Sprekelia | |
| Heist. | |
Pyšnica[1] (Sprekelia) je rostlina ze swójby amarylisowych rostlinow (Amaryllidaceae)[2].
Jedna z jich družinow ma w někotrych žórłach wědomostne mjeno Amaryllis formosissima, dokelž bu rodej Amarylis přirjadowana.
Wopis
wobdźěłaćStejnišćo
wobdźěłaćRozšěrjenje
wobdźěłaćWužiwanje
wobdźěłaćSystematika
wobdźěłaćRód Sprekelia bu w lěće 1755 wot Lorenz Heister w Beschreibung eines neuen Geschlechts, 15, 19. najprjedy wozjewjeny.[3] Mjeno roda Sprekelia česći Johann Heinrich von Spreckelsen (1691–1764), kotryž je prědnje Sprekelia-eksemplarje do Lorenz Heister pósłał[4].
Ród Sprekelia słuša k tribusej Hippeastreae w podswójbje Amaryllidoideae znutřka swójby Amaryllidaceae. Prjedy bu wón tež do swójby Liliaceae zarjadowany.[5] Druzy awtorojo staja tutón ród tež do swójby Alliaceae. Rodaj Sprekelia a Hippeastrum stej blisko přiwuznej, runje tak kaž tute buchu prjedy rodej Amaryllis přirjadowane. Potajkim so najbóle znata družina, Sprekelia formosissima, w staršej fachowej literaturje přeco hišće ze starym mjenom Amaryllis formosissima namaka.
Eksistujetej něhdźe dwě Sprekelia-družinje:[6]
- Sprekelia formosissima (L.) Herb. (Syn.: Hippeastrum formosissimum (L.) Loudon), Amaryllis formosa Salisb., Amaryllis karwinskii Zucc., Sprekelia glauca Lindl., Sprekelia stenopetala Lem., Sprekelia ringens C.Morren, Sprekelia karwinskii (Zucc.) M.Roem., Sprekelia heisteri Trew ex Kunth, Sprekelia clintiae Traub.): Wona je typusowa družina w Lorenz Heister: Beschreibung eines neuen Geschlechts, 1755, 15, 19 wozjewjena; jeje bazionym je Amaryllis formosissima L..
- Sprekelia howardii Lehmiller: Tuta družina bu w lěće 2000 w David J. Lehmiller: A New Species of Sprekelia (Amaryllidaceae). W: Herbertia, 1999, 54, S. 228-231 najprjedy wopisana. Wustupuje jenož w južnym Mexiko. Wona je wjele mjeńša hač Sprekelia formosissima a tež kćenjowe přikrywne łopješka ale tež lisćowe łopješka su wuše.
Přiwuznosć Sprekelia z Hippeastrum je tak bliska, zo hdys a hdys křižowanki su móžne.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ 1,0 1,1 Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 449.
- ↑ APG cituje Kew Garden
- ↑ Zapisk při Tropicos. wotwołany dnja 9. februara 2012
- ↑ Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. CRC Press Inc., 2000, S. 2543. ISBN 0-8493-2676-1
- ↑ Zapisk při GRIN. wotwołany dnja 9. Februar 2012
- ↑ Zapisk při World Checklist bei Royal Botanic Gardens Kew. wotwołany dnja 9. februar 2012
Žórła
wobdźěłać- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
wobdźěłać
Commons: Pyšnica – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow