Prawa wjelezłotowka
| |
| Prawa wjelezłotowka (Centaurium erythraea) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Gentianales) |
| swójba: | Hórkowcowe rostliny (Gentianaceae) |
| ród: | Wjelezłotowka[1][2] (Centaurium) |
| družina: | Prawa wjelezłotowka |
| wědomostne mjeno | |
| Centaurium erythraea | |
| Rafn | |
Prawa wjelezłotowka (Centaurium erythraea)(syn.: Erythraea centaurium L., Centaurium minus auct., Centaurium umbellatum Gilibert) je rostlina ze swójby hórkowcowych rostlinow (Gentianaceae).
Wopis wobdźěłać
Prawa wjelezłotowka je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 10 hač 50 cm.
Stołpik je štyrihranity a hakle wyše srjedźišća rozhałuzowany.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena wutworja rozetu a su přećiwostejne. Spódnja rozeta wobsteji z jejkojtych, 5 mm šěrokich łopjenow. Wone su tróšku mjasne a maja tři hač pjeć podołhostnych nerwow. Hornje łopjena su jejkojće-lancetojte hač dołhojće-jejkojte.
Kćenja wobdźěłać
Kćěje wot julija hač septembra. Róžojte kćenja docpěwaja šěrokosć wot 0,7 hač 1,2 cm a steja w płonych, čumpatych pozdatnych wokołkach. Wone maja 9-15 mm dołhu rołku. Króna je pjećškałobowa. Krónowe kónčki su jejkojte a tupe a docpěwaja dołhosć wot 5 hač 8 mm.
Stejnišćo wobdźěłać
Rosće na słónčnych lěsnych swětlinach, połsuchich trawnikach, w suchich kerčinach. Preferuje w lěću ćopłe, čerstwe, bazowe pódy na słónčnych stejnišćach.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Rostlina je w južnej Skandinawiskej, srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Podobna družina wobdźěłać
- Włóžna šćětka (Centaurium pulchellum) nima spódnju rozetu.
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 544.
- ↑ W internetowym słowniku: Tausendgüldenkraut
Žórła wobdźěłać
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 222, z wědomostnymaj mjenomaj Centaurium minus Moench, (C. umbellatum Gilib.) (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 52, z wědomostnym mjenom Centaurium erythraea. (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy wobdźěłać
- Prawa wjelezłotowka. W: FloraWeb.de. (němsce)