Prawa jatronka (Hepatica nobilis) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow. Dalše serbske mjeno je módry podlěsk[2].

Prawa jatronka
Prawa jatronka (Hepatica nobilis)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjad: (Ranunculales)
swójba: Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae)
podswójba: Ranunculoideae
tribus: (Anemoneae)
ród: Jatronka[1][2] (Hepatica)
družina: Prawa jatronka
wědomostne mjeno
Hepatica nobilis
(L.) Schreb.
Wobdźěłać
p  d  w
Kćenja praweje jatronki
Kćenja praweje jatronki
Kćenja praweje jatronki

Prawa jatronka je wjacelětna rostlina, kotraž docpěje wysokosć wot 15 cm a ma mnoholičbne spódnje łopjena na dołhich, kosmatych stołpikach. Rostlina je přećiwo mrózej kruta.

Přeco zelene łopjena su horjeka zelene a nahe, ale deleka brunočerwjene hač do fijałkojte. Nimo toho wone su 3-dźělene ze šěrokimi, owalnymi wotrězkami. Delni bok je normalnje wioletny.

Wona kćěje wot měrca hač do apryla. Kćenja sedźa po jednym na dołhich, kosmatych stołpikach a maja šěrokosć mjezy 2 a 3 cm a maja 5 - 10 módrych abo róžojtych, rědko běłych łopjenow.

Prawa jatronka słuša k zažnokćějakam. Wona bu wot insektow wopróšena.

Stejnišćo

wobdźěłać

Prawa jatronka rosće w lisćowych lěsach a kerćinach najčasćišo na wapnitych pódach w ćopłych městnach.

Rozšěrjenje

wobdźěłać

Rostlina je w małych dźělach Europy rozšěrjena, ale faluje abo je rědka pak w regionach z bjezwapnatych pódow.

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 176.
  2. 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Leberblümchen
  • Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, strona 433 (němsce)
  • GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 11 (němsce)
  • GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 10 (němsce)
  • Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 194-195 (němsce)
  • Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
  • Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)

Eksterne wotkazy

wobdźěłać
 
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije