Kóčki
 |
Tutón zapisk wopisuje swójbu kóčkow. Wo domjacym zwěrjeću hlej Domjaca kóčka. |
| |
| Euraziski rys (Lynx lynx) | |
| systematika | |
|---|---|
| domena | Eukaryoty |
| swět | Zwěrina |
| nadrjadownja: | (Gnathostomata) |
| rjadownja: | Cycaki (Mammalia) |
| podrjadownja: | (Eutheria) |
| nadrjad: | Laurasiatheria |
| rjad: | Rubježne zwěrjata (Carnivora) |
| nadswójba: | (Feloidea) |
| swójba: | Kóčki |
| wědomostne mjeno | |
| Felidae | |
| Fischer (1817) | |
Kóčki (Felidae) su swójba rubježnych zwěrjatow (Carnivora).
SystematikaWobdźěłać
Rozeznawaju so znajmjeńša 37 družinow kóčkow, kotrež su sej w ćělnym twarje relatiwnje podobne a wonkownje předewšěm w barbjenju a wulkosći wariěruja. Jeničce gepard so nastupajo to jasnišo wot druhich kóčkow wotchiluje. Jednotny ćělny twar wobćežuje rozrjadowanje swójby na zakładźe morfologiskich kriterijow. Tradicionelnje buchu tři žiwe podswójby, wulke kóčki, małke kóčki a gepardy rozeznawane.[1] Dalšu podswójbu, dźensa wotemrětu, předstaja tesakozubate kóčki. Do teje skupiny ličachu so prjedy tež Metailurini, kotrež so dźensa často felinym kóčkam přirjaduja.
Přez wuwiće molekulargenetiskich metodow, z kotrychž pomocu hodźa so DNA-sekwency přirunać, je so wukopało, zo starodawne trojodźělenje kóčkow woprawdźite poměry přiwuznośce njewotražuje.[1] Tež jeli eksistuja lědma dwěla na monofyliju kóčkow (wšě podskupiny pochadźeja wot jedneje praformy), wostanje znutřkowna systematika kóčkow diskutowana. Sćěhowace rody a družiny so ke kóčkam liča:[2]
- ród Acinonyx
- ród Caracal
- Karakal (Caracal caracal)
- ród Pardofelis[5]
- Marmorowa kóčka (Pardofelis marmorata)
- Bornejska kóčka (Pardofelis badia)
- Aziska złota kóčka (Pardofelis temminckii)
- ród Felis
- Šěra kóčka (Felis bieti)
- kóčka bažinná?? (Felis chaus)
- Manul (Felis manul)
- Pěskowa kóčka (Felis margarita)
- Čornonohowa kóčka (Felis nigripes)
- Dźiwja kóčka (Felis silvestris), inkluziwnje domjaca kóčka (Felis silvestris catus)
- ród Leopardus
- Pampowa kóčka (Leopardus colocolo)
- Geoffroyi-kóčka (Leopardus geoffroyi)
- Chilska kóčka (Leopardus guigna)
- Hórska kóčka, tež Andska kóčka (Leopardus jacobita)
- Ocelot (Leopardus pardalis)
- Tigrowa kóčka (Leopardus tigrinus)
- Margaj, tež Dołhowopuškowa kóčka (Leopardus wiedii)
- ród Leptailurus
- Serwal (Leptailurus serval)
- ród Rys[6][7] (Lynx)
- Kanadiski rys (Lynx canadensis)
- Euraziski rys (Lynx lynx)
- Pardelowy rys (Lynx pardinus)
- Čerwjeny rys (Lynx rufus)
- ród Prionailurus
- Bengalska kóčka (Prionailurus bengalensis)
- Iriomote-kóčka (Prionailurus bengalensis iriomotensis)
- Płonohłowna kóčka (Prionailurus planiceps)
- Zerzawa kóčka (Prionailurus rubiginosus)
- Rybarska kóčka (Prionailurus viverrinus)
- Bengalska kóčka (Prionailurus bengalensis)
- ród Profelis
- Złota kóčka (Profelis aurata)
- ród Puma (Puma)
- Puma[8][9] (Puma concolor)
- Jaguarundi (Puma yaguarondi)
- ród Neofelis
- de:Nebelparder (Neofelis nebulosa)
- de:Sunda-Nebelparder (Neofelis diardi)
- ród Panthera
NóžkiWobdźěłać
- ↑ 1,0 1,1 Sunquist, M. E. & Sunquist, F. C. (2009) Family Felidae (Cats). (pp. 54-168). In: Wilson, D. E., Mittermeier, R. A., (Hrsg.). Handbook of the Mammals of the World. Volume 1: Carnivores. Lynx Edicions, 2009. ISBN 978-84-96553-49-1
- ↑ D.E. Wilson und D.M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, 2005, ISBN 0-8018-8221-4
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 133.
- ↑ W internetowym słowniku: Gepard
- ↑ W.E. Johnson, Eizirik, E., Pecon-Slattery, J., Murphy, W. J., Antunes, A., Teeling, E. and O'Brien, S. J. (2006): The Late Miocene radiation of Modern Felidae: A genetic assessment. Science January 2006: Vol. 311 no. 5757: S. 73–77 (Abstract)
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 443.
- ↑ W internetowym słowniku: Luchs
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 408.
- ↑ W internetowym słowniku: Puma
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 232.
- ↑ W internetowym słowniku: Löwe
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 174.
- ↑ W internetowym słowniku: Jaguar
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 233.
- ↑ W internetowym słowniku: Leopard
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 517.
- ↑ W internetowym słowniku: Tiger
