Bermuda

Bermuda
	hesło; Quo Fata Ferunt ; („Dokal wosud nas wjedźe“)
	zakładne daty:
stolica	Hamilton
přestrjeń	53,7 km²
wobydlerstwo	70.864 (2017)
hustosć	1.319,6 wob./km²
forma knježerstwa	zamórski teritorij Zjednoćeneho kralestwa
hłowa stata a šef knježerstwa	kral Charles III.; zastupowany přez guwernera John Rankin
měna	Bermudaski dolar (BMD)
hymna	God Save the King
časowe pasmo	UTC–4
Top Level Domain	.bm
	Połoženje Bermudy na zemi

32.3-64.75

Koordinaty: 32° S, 65° Z

Bermuda je zamórski teritorij Zjednoćeneho kralestwa w Atlantiskim oceanje, kotryž wobsteji z Bermudaskich kupow a leži něhdźe tysac kilometrow před brjohom Zjednoćenych statow.

Dla niskich dawkow je Bermuda wuznamne finančne stejišćo a steji na čornej lisćinje dawkowych oazow Europskeje unije.

Geografija

Skupina kupow wobsteji z něhdźe 360 koralowych kupow, z kotrychž su pak jenož 20 wobsydlene. Najwjetša kupa je z 39,3 km² Grand Bermuda. Najwyši dypk kraja je 79 metrow wysoka hórka Town Hill. Kupy su wobdaty wot tropiskich koralowych rifow, kotrež su najsewjerniše na swěće.

Na kupach knježi włóžna subtropiska klima z přerěznymi temperaturami wot 16,5° C w februarje a 26,4° C w awgusće. W nazymje su kupy husto potrjechene wot hurrikanow.

Stawizny

Bermuda je so w lěće 1503 wot Španičana Juan de Bermúdez wotkryło, kiž pak tule strašnych rifow dla njepřistawi. Na karće z lěta 1511 rěkaše kupa potom hižo po swojim wotkryjerju Bermuda.

Prěni – njedobrowólni – sydlerjo běchu 150 jendźelskich kolonistow, kiž dyrbjachu tule wichora dla dnja 28. julija 1609 přistawić. Skupina 150 Jendźelčanow wosta dźesać měsacow na Bermudźe, doniž njeběchu z powostankow swojeje łódźe Sea Venture dwě nowej łódźi twarili, z kotrymajž móžachu ze swojej jězbu dale do Virginije pokročić. Jich rozprawa wo kupje wjedźeše k tomu, zo předa kral Jakub I. prawo na kupy w lěće 1615 na Bermuda Company. Hižo 1612 bě 60 britiskich kolonistow załožiło sydlišćo Saint George’s. Po wutworjenju prěnjeho knježerstwa w lěće 1620 sta so Bermuda ze samostatnej britiskej koloniju.

W lěće 1790 załožene a centralnje połožene sydlišćo Hamilton sta so 1815 ze stolicu kolonije. Po britiskej poražce w Ameriskej wójnje wo njewotwisnosć njeměješe Zjednoćene kralestwo wot lěta 1783 hižo žane namórske zepěranišćo mjez Nowej Šotiskej a španiskej Floridu, tak zo wuwiwaše so Bermuda k najwažnišemu stejišću britiskeje mariny w zapadnej hemisferje. Za čas Druheje swětoweje wójny mějachu tež Zjednoćene staty dwě zepěranišći na kupach.

1995 začinichu Zjednoćene staty, Zjednoćene kralestwo a Kanada swoje bazy na Bermudźe.

Politika

Wot lěta 1968 ma Bermuda swójsku wustawu; połna njewotwisnosć bu pak w referendumje lěta 1995 wotpokazana. Britiske knježerstwo w Londonje je hłownje přisłušne za wonkownu a zakitowansku politiku, hewak je Bermuda awtonomna. 1620 załoženy parlament je pjaty najstarši na swěće a jenički, kotryž je w tutej dobje bjez přestawki dźěłał.