Alpski słódki dźećel

Alpski słódki dźećel

Alpski słódki dźećel (Hedysarum hedysaroides)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
	Eurosidy I
rjad:	(Fabales)
swójba:	Łušćinowcy (Fabaceae)
podswójba:	(Faboideae)
ród:	Słódki dźećel (Hedysarum)
družina:	Alpski słódki dźećel
wědomostne mjeno
Hedysarum hedysaroides
(L.) Schinz & Thell.

Alpski słódki dźećel (Hedysarum hedysaroides) je rostlina ze swójby łušćinowcow (Fabaceae).

Morfologija kćenja a płoda

Słódki dźećel (Hedysarum hedysaroides), njezrałe stawčkate łušćiny

ilustracija (Jakob Sturm, 1796)

ilustracija (Otto Wilhelm Thomé, 1885)

Wopis

Alpski słódki dźećel je wjacelětna rostlina, kotraž docpěje wysokosć mjezy 5 a 25 cm, rědko hač do 60 cm.

Čopojty korjeń často docpěje dołhosć wot metra.

Stołpik je róžkaty, njerozhałuzkowany, zrunany, šćedriwje lisćaty.

Łopjena

Łopjena su njeporowje pjerite a maja hač do 10 porow (9-21) owalnych abo lancetojtych, cyłokromatych, nahich, horjeka ćěmnozelenych, deleka jasnozelenych łopješkow. Łopješka docpěwaja dołhosć mjezy 10 a 30 mm. Pódlanske łopjena su kóžkojte, brune a hač nad srjedźišćom zarostowane.

Kćenja

Wón kćěje wot julije hač do awgusta. Kćenja su jaskrawje purpurčerwjene, docpěja dołhosć wot 2 cm, su najčasćišo wisace a sedźa po 10-50 w na kóncu stejacym kiću. Króna docpěje dołhosć mjezy 15 a 20 mm a je čerwjenofijałkojta. Čołmik je dlěši hač křidleško a chorhojčka. Keluch je zwonojty.

Płody

Płodowe łušćiny docpěja dołhosć mjezy 2 a 4 cm a su dźělene a mjatene.

Stejnišćo

Wón rosće na hórskich łukach, na wapnitych, kamjenjatych pódach.

Rozšěrjenje

Alpski słódki dźećel je wot Pyrenejow hač do Małeje Azije rozšěrjeny.

Wostatne

Korjentne boblije wobsahuja dusyk zwjazowace bakterije. Je jedna najbóle hódnotnych Alpskich picowanskich rostlinow z wysokim wutkom na bělkowinje a tuku. Hačrunjež je lochko hórkojty, wón bu rady wot skotu žrany. Ale wón hubjenje wudźeržuje sylne pasenje; lěpje wón so hodźi k dobyću wot syna (syčenje).

Žórła

• GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 114 (němsce)
• Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)