Arnošt Fürchtegott Šołta

Arnošt Fürchtegott Šołta (němsce Ernst Fürchtegott Schulze; * 6. meje 1793 we Wojerecach, † 20. decembra 1858 w Křišowje) bě serbski ewangelski farar, superintendent a zakitowar serbstwa w pruskej Hornjej Łužicy.

Žiwjenje

Narodźi so jako syn fararja a wopytowaše wot 1804 do 1811 gymnazij w Budyšinje. Wot 1811 studowaše ewangelsku teologiju we Wittenbergu, hdźež běše z čłonom tamnišeho Serbskeho prědarskeho towarstwa. Napoleonskich wójnow dla dyrbješe město wopušćić a přihotowaše so w samostudiju na dalše teologiske pruwowanja. Po nawróće do Łužicy w lěće 1815 dźěłaše najprjedy hač do lěta 1818 jako domjacy wučer w Lěwałdźe. 1818 dósta swoje prěnje farske městno w tehdy hišće serbskim Chołmje, kotryž pak hižo lěto pozdźišo zaso wopušći, zo by nastupił městno w Křišowje. Tam bě hač do swojeje smjerće w lěće 1858 nimale 40 lět z fararjom. Wot 1834 bě zdobom superintendent Rózborskeho wokrjesa.

Skutkowanje

Arnošt Fürchtegott Šołta słušeše k wonym wosobinam w pruskim dźělu Hornjeje Łužicy, kotřiž kritizowachu w prěnjej połojcy 19. lětstotka asimilacisku politiku pruskeho stata a žadachu sej wjace rěčnych prawow. Mjez druhim měrješe so přećiwo germanizatoriskemu skutkowanju Wojerowsko-Grodkowskeho superintendenta Philippa Wilhelma Meußera, kotryž w 1820tych lětach přikaza, w serbskich wosadach němske prědowanja a němsku šulsku wučbu dźeržeć. W lěće 1833 žadaše sej přistajenje serbskich superintendentow, štož so potom w Rózborskim wokrjesu z jeho wosobu tež zwoprawdźi.

Šołta zastupowaše serbske zajimy, zasadźeše so za přistajenje serbskich fararjow a polěpšenje šulstwa a spěchowaše wukubłanje serbskich duchowniskich kandidatow.

Wot lěta 1835 bě ze sobustawom Hornjołužiskeje towaršnosće wědomosćow a spěchowaše tež w swojej diecezy wědomostne žiwjenje.

Žórle

• Pětr Kunze: Šołta, Arnošt Fürchtegott. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 547sl.
• Peter Kunze: Die preußische Sorbenpolitik 1813–1847. Bautzen 1978, str. 79–81.