Amaconas
Amaconas (portugalsce Rio Amazonas, w hornim běhu Rio Solimões) je wulkorěka na sewjeru Južneje Ameriki, kotraž přeprěkuje něhdźe 300 kilometrow južnje ekwatora Amaconasowu nižinu z najwjetšim tropiskim dešćowym lěsom swěta. Wón je na wodu najbohatša rěka na swěće a wobsahuje při wuliwje do Atlantiskeho oceana wjace wody hač slědowace sydom rěkow a něhdźe 70 króć wjace hač Ryn. Po Nilu je Amaconas ze 6.448 kilometrami druha najdlěša rěka na zemi.
 Płuwaca wjes pola Iquitos (Peru) | |
| ćeče přez | Peru, Brazilsku |
| žórło | horiny Nevado Mismi, Arequipa (Peru) (15° 31′ 5″ J, 71° 45′ 55″ Z-15.518055555556-71.765277777778 ) |
| wysokosć | 5170 m |
| wuliw | blisko Beléma do Atlantiskeho oceana (0° 25′ 41″ S, 49° 33′ 40″ Z0.42805555555556-49.561111111111Koordinaty: 0° 25′ 41″ S, 49° 33′ 40″ Z ) |
| wysokosć | 0 m |
| spad rěki | 0,80 m/km |
| rěčina | Rio Negro, Purus, Madeira, Xingu |
| dołhosć | 6448 km |
| přestrjeń rěčiny | 5.956.000 km² |
Wón nastanje na wuchodźe Peruwa ze žórlicow Marañón a Ucayali a běži potom hłownje do wuchodneho směra přez zwjetša njewobsydlene kónčiny. Najwjetše město při rěce je Iquitos z 400.000 wobydlerjemi. Blisko brazilskeho milionoweho města Manaus wuliwa so wotlěwa Rio Negro do wjacore kilometry šěrokeho Amaconasa. Manaus sam při rěce njeleži. Sewjernje města Belém wuliwa so rěka z 200 kilometrow šěrokej deltu do Atlantiskeho oceana. Přerězny wotběh do oceana wučinja 206.000 m³/s a wotpowěduje 17 % wšěch přiběhow swětowych oceanow.
Wot něhdźe 10.000 přitokow Amaconasa su 100 pławne.
Wotkaz
wobdźěłać
Commons: Amaconas – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow