Čerokiske złóžkowe pismo je pisanski system kotryž je so wudźěłany wot muža, Sequoyah, w lěće 1819, zo by čerokisku rěč pisał. Měwawši kontakt z europskimi sydlerjemi, přewzma ideju pisanja, a sam je započał wudźěłać podobny pisanski system za swójski čerokiski lud. Po někotrych pospytach, inkluziwnje ideografije, jeho dźěło je płodźiło přez wudźěłanje złóžkoweho alfabeta, nic alfabet kaž tón sydlerjow. Někotre ze symbolow su připadnje přewzate z alfabeta sydlerjow, a druhe su cyle wunamakane z jeho přestajenja.

Čerokiske pismo

Typ

złóžkowe pismo

Rěčane rěče

Čerokišćina

Doba

1819-nětko

Pochad

žana
 → Čerokiske pismo

ISO 15924

Cher

Wobdźěłać
p  d  w
Tabela čerokiskeho pisma
Sequoyah
Wokale →
Konsonanty ↓
a
[a]~[ə]
e
[e]~[ɛ]
i
[i]~[ɪ]
o
[o]~[ɔ]
u
[u]~[ʊ]
v
[ə̃]
Ꭰꭰ a Ꭱꭱ e Ꭲꭲ i Ꭳꭳ o Ꭴꭴ u Ꭵꭵ v
g
[ɡ]
Ꭶꭶ ga Ꭷꭷ ka Ꭸꭸ ge Ꭹꭹ gi Ꭺꭺ go Ꭻꭻ gu Ꭼꭼ gv
h
[h]
Ꭽꭽ ha Ꭾꭾ he Ꭿꭿ hi Ꮀꮀ ho Ꮁꮁ hu Ꮂꮂ hv
l
[l]
Ꮃꮃ la Ꮄꮄ le Ꮅꮅ li Ꮆꮆ lo Ꮇꮇ lu Ꮈꮈ lv
m
[m]
Ꮉꮉ ma Ꮊꮊ me Ꮋꮋ mi Ꮌꮌ mo Ꮍꮍ mu
n
[n]
Ꮎꮎ na Ꮐꮐ nah Ꮏꮏ hna Ꮑꮑ ne Ꮒꮒ ni Ꮓꮓ no Ꮔꮔ nu Ꮕꮕ nv
qu
[kʰw]
Ꮖꮖ qua Ꮗꮗ que Ꮘꮘ qui Ꮙꮙ quo Ꮚꮚ quu Ꮛꮛ quv
s
[s]
Ꮝꮝ s Ꮜꮜ sa Ꮞꮞ se Ꮟꮟ si Ꮠꮠ so Ꮡꮡ su Ꮢꮢ sv
d/t
[d]/[t]
Ꮣꮣ da Ꮤꮤ ta Ꮥꮥ de Ꮦꮦ te Ꮧꮧ di Ꮨꮨ ti Ꮩꮩ do Ꮪꮪ du Ꮫꮫ dv
tl
[t͡ɬ]
Ꮬꮬ dla Ꮭꮭ tla Ꮮꮮ tle Ꮯꮯ tli Ꮰꮰ tlo Ꮱꮱ tlu Ꮲꮲ tlv
ts
[t͡s]~[d͡ʒ]
Ꮳꮳ tsa Ꮴꮴ tse Ꮵꮵ tsi Ꮶꮶ tso Ꮷꮷ tsu Ꮸꮸ tsv
w
[ɰ]
Ꮹꮹ wa Ꮺꮺ we Ꮻꮻ wi Ꮼꮼ wo Ꮽꮽ wu Ꮾꮾ wv
y
[j]
Ꮿꮿ ya Ᏸᏸ ye Ᏹᏹ yi Ᏺᏺ yo Ᏻᏻ yu Ᏼᏼ yv

Kompjuterowa reprezentacija

wobdźěłać

Čerokiske pismo so w Unicode reprezentuje, w znamješkowym wobłuku (jendźelsce character range) U+13A0 hač U+13FD.

  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
13A
13B
13C
13D
13E
13F        
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
AB7 ꭿ
AB8
AB9
ABA
ABB ꮿ

Jenička čerokiska pismowa družina (jendźelsce font) so z macOS dodawa, wersija 10.3 (Panther) a pozdźišo a Windows Vista. Čerokiske pismo so tež podpěra z swobodnych pismow namakane na stronje languagegeek.com a Touzet's atypical.net, a shareware-pismowe družiny Code2000 a Everson Mono.

Eksterne wotkazy

wobdźěłać



Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije