Wylem Nowy

delnjoserbski farar a kulturny prócowar

Wylem Nowy (němsce Friedrich Wilhelm Nowy; * 15. januara 1870 w Bórkowach, † 1. oktobra 1933 w Choćebuzu) bě serbski ewangelski farar a jedyn z najwažnišich delnjoserbskich kulturnich prócowarjow.

Žiwjenje wobdźěłać

 
Wopomnjenska tafla na Sewjernym kěrchowje w Choćebuzu

Wylem Nowy bě syn bura Fryca Noweho a jeho mandźelskeje Marjany, rodźeneje Starikojc[1] a bratr Hajna Noweho. Wot 1881 do 1891 wopyta gymnazij w Gubinje. Po tym studowaše teologiju w Hali a Berlinje. Wot 1895 do 1902 bě domjacy wučer w Podstupimje. Swoju prěnju staciju skutkowanja we Łužicy měješe wot 1902 do 1904 jako farar w Budestecach. Po tym skutkowaše wot 1904 do 1910 w Ketlicach, wot 1910 do 1917 w delnjołužiskej Brjazynje a wot 1917 hač do swojeje smjerće w lěće 1933 při Choćebuskej klóšterskej cyrkwi.

Jeho row z wopomnjenskej taflu nadeńdźe so na Choćebuskim Sewjernym kěrchowje.

Skutkowanje wobdźěłać

Nowy organizowaše zhromadnje z Bogumiłom Šwjelu wot 1890 delnjoserbske studentstwo. Bě prěni předsyda 1891 załoženeho studentskeho zjednoćenstwa Zwěsk serbskich pśijaśelow. Měješe wažny podźěl na přewjedźenju zjawnych młodoserbskich zarjadowanjow, kotrež so jako spěwarske swjedźenje wot 1893 hač do 1906 přewjedźechu. W Berlinje nawjedowaše rozwučowanje a zwučowanje serbskich studentow w maćeršćinje.

Dopisowaše wosebje pod rubriku Z božego kralejstwa do Serbskeho Casnika mjeńše rozpominanja a podawaše do Časopisa Maćicy Serbskeje nekrologi wuznamnych prócowarjow.

Bě wot 1894 čłon Maćicy Serbskeje a mjez 1913–1933 předsyda delnjoserbskeje Maśicy Serbskeje.

Žórło wobdźěłać

  • Gerat Hančka: Nowy, Wylem. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 422
  1. Křćenska kniha Borkowskeje wosady, čo. 7/1870
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije