Koło serbskich spisowaćelow: Rozdźěl mjez wersijomaj

W juniju 1921 zetkachu so na nastork [[Jurij Wićaz|Jurja Wićaza]] w [[Praha|Praze]] bydlacy Serbja a čłonojo [[Společnost přátel Lužice|Towaršnosće přećelow Łužicy]] a restawrowachu Koło serbskich spisowaćelow. [[Vladimír Zmeškal]] přewza nawod noweje ambiciozneje knižneje edicije „Knihownja Dom a swět“, kotraž wozjewi zhromadźene spisy serbskich klasikarjow, přełožki ze [[Słowjanske rěče|słowjanskich literaturow]] a teksty młodych serbskich awtorow. Formelne a wustawkam wotpowědowace ponowjenje towarstwa wotmě so hakle 1924 w [[Budyšin|Budyšinje]]. Towarstwo koncentrowaše so znowa na rěčne prašenja, spěchowaše wutworjenje nowych twórbow a kooperowaše z poměrnje njewotwisnym praskim nakładniskim wotrjadom.<ref name="Schön" ></ref>

 

 

Po kóncu [[Druha swětowa wójna|Druheje swětoweje wójny]] bu towarstwo na iniciatiwu [[Jurij Brězan|Jurja Brězana]] wobnowjene. Nimo wutworjenja publikaciskich móžnosćow stejachu prašenja „postupoweho“ politiskeho wusměrjenja serbskich awtorow, spěchowanja dorosta a přełožowanskeho dźěła w fokusu čłonow. Přez Brězana, kotryž bu 1952 do předsydstwa Spisowaćelskeho zwjazka NDR wuzwoleny, pytaše Koło serbskich spisowaćelow sylniše zhromadne dźěło z němskimi awtorami. 1969 bu Koło jako samostatny wotdźěl na župnej runinje do zwjazka zarjadowane. Najwažniše zaměry tutoho zhromadneho dźěła běchu prócowanje, tuchwilny prowincielny charakter serbskeje literatury přewinyć a tež němske čitarstwo docpěć. K tomu měještej přinošować wudaći měsačnika ''Neue Deutsche Literatur'', kotrejž běštej serbskej literaturje wěnowanej (1967; 1970). Nimo wobdźělenja serbskich awtorow na pisanskich kongresach wuwichu so płódne kontakty mjez němskimi a serbskimi awtorami.<ref name="Schön" ></ref>

Spočatk 1960 wuzwolichu serbscy awtorojo literarneho wědomostnika [[Jurij Młynk|Jurja Młynka]] za noweho předsydu. Towarstwo wobnowi literarne seminary a kooperowaše z beletristiskim lektoratom [[Ludowe nakładnistwo Domowina|Ludoweho nakładnistwa Domowina]]. Přez Młynka natwarichu so poněčim direktne kontakty k [[Pólska|pólskim]], [[Čěska|čěskim]], [[Juhosłowjanska|juhosłowjanskim]], [[Ukraina|ukrainskim]], [[Běłoruska|běłoruskim]] a [[Ruska|ruskim]] spisowaćelam. Koło organizowaše čitanske zarjadowanja w městach a wsach we Łužicy a zwonka njeho, a 1969 forměrowaše so pod nawodom [[Kito Lorenc|Kita Lorenca]] zaso skupina młodych awtorow, z kotrejež wuńdźe nowa generacija spisowaćelow.<ref name="Schön" ></ref>

 

 

W prěnjej połojcy 1980tych lět rosćeše mjezsobna njedowěra mjez někotrymi awtorami a předsydstwom. Tole zwisowaše mjez druhim z dohladowanjom přez stasi a z diferencami w literarnoteoretiskich prašenjach, kotrež wjedźechu k cofnjenju wjacorych awtorow.<ref name="Schön" ></ref>