Eukaryoty: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
JAnDbot (diskusija | přinoški)
S bot změnił: la:Eukaryota
Xqbot (diskusija | přinoški)
S bot přidał: az:Eukariot změnił: uk:Ядерні, Kleinigkeiten
Rjadka 3:
| colspan="2" style="background-color:#9bcd9b" class="hornja-linka biologija" | Eukaryoty
|-
| colspan="2" | [[WobrazDataja:Ostreococcus_RCC143.jpg|250px|Ostreococcus_RCC143.jpg]]
 
''[[Ostreococcus]]''
Rjadka 21:
| align="center" colspan="2" style="padding:0.1em 0.5em;" | [[Otto Kandler|Kandler]] & Wheelis, 1990
|}
[[WobrazDataja:Animal cell structure de.svg|thumb|Šematiske zwobraznjenje eukaryotiskeje bańki.]]
'''Eukaryoty''' (Eucaryota; wot [[Starogrjekšćina|starogrjekskeho]] εὖ eu „dobry“, „woprawdźity“ a κάρυον karyon „[[worjechowy płód|worjech]]“, „jadro“) tworja jednu z třoch [[domena (biologija)|domenow]] w biologiji. Su žiwochi z woprawdźitym bańkowym jadrom, kotrež wobsahuje [[Genetika|genetisku maćiznu]] we formje [[desoksyribo-nukleinowa kisalina|desoksyribo-nukleinoweje kisaliny]] ([[skrótšenka|skrót.]]: ''DNA'', němsce ''DNS'').
 
Eukaryoty su zwjetša wo wjelekróćne wjetše hač prokaryoty (něhdźe 10-100 raz). Zo by hładke fungowanje celularnych wotběhow nad wjetšimi dalokosćemi nutřka bańki zmóžniło, je wyši organizaciska měra a rozdźělenje ruma bańki do [[bańkowy kompartiment|kompartimentow]] (dźělne wotrězki) ale tež transport mjezy tutymi kompartimentami nuzne. Tuteje přičiny dla su eukaryotiske bańki z pomocu [[bańkowa organela|bańkowych organelow]] strukturowane, kotrež kaž organy ćěła rozdźělne funkcije spjelnja.
Najbóle znata [[organela]] je bańkowe jadro, z hłownym podźělom genetiskeje maćizny žiwocha.
Dalše [[Genom|geny]] wustupuja po kóždej družinje w [[mitochondrij|mitochondrijach]]ach a [[plastidy|plastidach]].
 
Dalša wosebitosć eukaryotow leži w [[Proteinowa biosynteza|proteinowej biosyntezy]]: Hinak hač prokaryoty su eukaryoty kmane, z samsneje DNA-informacije přez [[alternatiwny splicing]] rozdźělne [[protein]]y zhotowjeć.
 
Struktura a forma so eukaryotiskej bańce přez [[cytoskelet]] da.
Bu mjez druhim z [[mikrotubulus|mikrotubulusow]]ow, [[Actin|aktinowych włokninow]] a mikrofilamentow natwarjeny.
 
== Systematika ==
Rjadka 45:
* [[Excavata]]
 
== Hlej tež ==
*[[Prokaryoty]]
*[[Endosymbiontowa teorija]]
 
== Noty ==
<references/>
 
== Eksterne wotkazy ==
{{Commons|Eukaryota|Eukaryoty}}
* [http://www.zytologie-online.net/ Natwar eukarytiskich bańkow] {{ref-de}}
Rjadka 65:
[[ar:حقيقيات النوى]]
[[ast:Eukaryota]]
[[az:Eukariot]]
[[bg:Еукариоти]]
[[bs:Eukarioti]]
Zeile 122 ⟶ 123:
[[tl:Eukaryote]]
[[tr:Ökaryot]]
[[uk:Домен Ядерні]]
[[ur:حقیقی المرکزیہ]]
[[vi:Sinh vật nhân chuẩn]]
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije