Michał Nawka: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Alojs (diskusija | přinoški)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Alojs (diskusija | přinoški)
małe změny
Rjadka 6:
|městno zemrěća=[[Budyšin]]
}}
'''Michał Nawka''' (* [[22. nowembra]] [[1885]] w [[Radwor]]jeju; † [[16. měrca]] [[1968]] w [[Budyšin]]je ) bě [[Serbja|serbski]] spisowaćel, wučer, narodny aktiwistprócowar, basnik, hudźbnik a rěčespytnik. Słušeše k najmarkantnišim wosobinam serbskeho narodneho a kulturneho hibanja prěnjeje połojcy 20. lětstotka.
 
== Žiwjenjoběh ==
Rjadka 13:
Michał Nawka narodźi so 22. nowembra lěta 1885 w Radworju do dźewjećwosoboweje swójby Jana Korle Nawki a Wórše rodźeneje Rjenčec. Nan bě krawc, wobsedźeše mału žiwnosć a bě tež jako ludowy herc znaty.
 
Po sydom lětach (1891 - 1898) na Radworskej šuli chodźeše Michał Nawka do Tachantskeje šule w Budyšinje. Wot jutrow 1899 do 9. měrca 1905 wopytawopytowaše wón katolski wučerski seminar w Budyšinje. Hižo w prěnim lěće swojeho pedagogiskeho studija zastupi do towarstwa Włada a załoži hromadźe z Francom Kralom dźěćacy časopis "Zahrodka" (wot 1906 "Raj"). Z 18 lětami přistupi 1903 rěčespytnemu a beletristiskemu wotrjadej Maćicy Serbskeje.
 
Wot lěta 1904 dźěłaše jako wučer w Žitawje, pozdźišopotom w Hajnicach, hdźež bydleše pola pozdźišeho swaka Mikławša Andrickeho, a wot 1906 – 1908 w Zdźěri. Po tym zo bě pruwowanje wólbokmanosće we fachach němčina, psychologija, logika a kubłanske wědomosće wobstał, započa w ródnej wsy wučerić. Tam přewza w samsnym času wuměłske wjednistwo chóra „Meje“. Hač do lěta 1937 bě dirigent Radworskeho chóra.
 
21. julija 1908 zwěrowa so z Hanu Andrickec, z kotrejž měješe 13 dźěći: Ceciliju, Józefa, Stanisława, Antona, Marhatu, Achima, Tadeja (po jednym lěće zemrěł), Benedikta, Mikławša (zhubjeny na wuchodnej fronće w lěće 1944), Błažija, Tomaša (padnył 8.11.1945 pola Arnswaldy), Cyrila a Ludmilu.
Rjadka 22:
W lěće 1936 wobdźěła a wuda wón serbsku Misale Romanum (wołtarne knihi katolskeje cyrkwje).
 
Prěni raz w lěće 1919 a pozdźišo w lěće 1934 bu „wulkopřerady“ dla wobskorženy. Jako jednoho z prěnich wučerjow přesadźichu jeho 1937 do němskeje Kamjenicy, hdźež je mjez druhim čěskim a pólskim nućenym dźěłaćerjam za čas Druheje swětoweje wójny pomhał.
 
Po druhej swětowej wójnywójnje bu direktor Fichtoweje šule w Budyšinje a 1946 direktor Serbskeho wučerskeho wustawa w Radworju. 1949 powołachu jeho jako prěnjeho lektora serbšćiny na Lipšćansku uniwersitu. Wot lěta 1950 do 1960 redigowaše Katolski posoł.
 
1955 poda so na wuměnk w Budyšinje a wuznamjeni so z medalju Leibniza Němskeje akademije wědomosćow. W samsnym lěće zemrě 7. oktobra jeho mandźelska Hana.
W lěće 1962 počesći so z bamžowskim rjadom „Pro Ecclesia et Pontifice“. Štyri lětlěta pozdźišo spožči so jemu myto Ćišinskeho I. rjadownje.
 
Dnja 16. měrca 1968 Michał Nawka w Budyšinje zemrě.
Rjadka 35:
 
 
Michał Nawka je załožer serbskeho kritisko-realistiskeho powědančka. Basnił je wón w tradiciji Zejlerja a Radyserba Wjele wosebje hrónčka a spěwy za dźěći. Dohromady je daloko přez poł tysaca basnjow, wobdźěłanjow a přełožkow ludowych spěwnych tekstow a kěrlušow napisał. Z jeho pjera pochadźejapochadźa 78 serbskich kěrlušow.
 
Basnistwo Michała Nawki charakterizuje Kito Lorenc ze sćěhowacymi słowami: „... je rytmisce so kužolaca rěč a ludowa melodija, zdobom poslednje miknjenje serbskeho folklorneho ryma.“
Dalše wuznamne polo jeho dźěławosće bě pozběhnjenje serbskeje rěčneje kultury. Wón zestajazestaji čitanki, spisa wučbnicy, rěčespytne dźěła a rěčekritiske přewodniki.
 
 
 
== Knižne wozjewjenja: ==
 
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije