|
'''Bosćan Tecelin Mět''' ({{wrěči|de}} ''Sebastian Tecelin Mieth''; * [[24. oktobra]] [[1759]] w [[Kukow|Kukowje]], † [[18. julija|18.julija]] [[1859]] w [[Róžant|Róžeńće]]) bě [[Serbja|serbski]] [[duchowny]] a [[spisowaćel]] nabožneje (katolskeje) [[Literatura|literatury]], kotrejež ćišć sam zapłaći.
== Žiwjenje ==
[[Bosćij|Bosćan]] [[Mět]] narodźi so 24.10. oktobra 1759 jako syn žiwnosćerja na “Pólnym Młynkec” statoku, kaž jim do domu prajichu, na Róžeńčanskej droze w Kukowje. Je to posledni statok na lěwej stronje jědźeš-li z Kukowa won na směr Róžant. Po wopyće wjesneje šule, bě wot 1771-17751771–1775 šuler na gymnaziju w [[Nowa Cala|Nowej Cali]], wot [[1775]] – [[1778]] w [[Praha|Praze]]. 17. junija 1778 zastupi do rjadu [[Cisterciens|Cisterciensow]] w Nowej Cali a přiwza mjeno pater Tecelin. Studowaše wot lěta 1779 – 1785 w Praze w [[Serbski seminar|Serbskim seminarje]] teologiju. [[30. apryla]] [[1785]] bu w [[Budyšin|Budyšinje]] na duchowneho wuswjećeny a bě hač do [[1793]] kapłan w Nowej Cali. [[1793]] – [[1816]] bě kapłan w Róžeńće. [[25. měrca]] lěta [[1816]] sta so wosmy administrator Róžeńćanskeje swjatnicy, hdźež so [[4. meje]] [[1822]] na wuměnk poda, mjez druhim, zo by wjace chwile měł za pisanje. Wuměnk woznamjenješe, zo njeměješe drje wjace administraturu na starosći, ale dušepastyrske dźěło jemu zwosta. To rěka mjezdruhim, zo swjećeše serbske Bože mšě na njedźelach a swjatych dnjach z prědowanjom a słuchaše spowědźe, pozdaću měješe tež nabožinu. Přichodny administrator, pater Polykarp Schoen běše mjenujcy [[Němčina|Němc]]. Jako woswjeći pater Tecelin Mět [[6. meje]] [[1835]] swój złoty měšniski jubilej, přeprosy přitomnych na swój pohrjeb. Hižo měsacaj pozdźišo [[18. julija]] [[1835]] zemrě 76lětny. Pohrjebany bu w Róžeńčan swjatnicy. Před wołtarjom je do zemje zapołoženy wopomnjaty kamjeń z mjenom Mith.
[[Michał Hórnik]] pisa w lěće 1885 w [[Katolski Posoł|Katolskim Posole]] “Dopomnjećo na njeboh P. Tecelina”. Wón wopisuje [[Klóšter|klóšterskeho]] duchowneho P. Tecelina Měta jako dobreho měšnika, wučerja a prědarja, kotrehož ludźo jako tajkeho znajachu a ćesćachu. Wón bě so za duchowne zbožo swojeho ludu swěru starał. Bě rozhladny pedagog a wučer. Započinaše z čitanjom pola serbskich dźěći w maćernej rěči, zo by jich rozum rozwił. Chcyše, zo zrozumja słowo Bože a nabožne wěrnosće. Je wužitnosć serbskeho čitanja spóznał a tohodla hač do smjerće njewustawajo dźěłał a knihi wudawał. To wšitko činješe přidatnje k jeho słužbje jako duchowny.
Tři pomniki dopomnjeja na “Zachowarja serbskeje rěče”.
* wopomnjeńskiwopomnjenski kamjeń
Naprawo před wołtarjom cyrkwje w Róžeńće je do zemje zapołoženy wopomnjeńskiwopomnjenski kamjeń z napismom “P. Tecelinos Mith” a datumomaj narodźenja a zemrěća. Prawdźepodobnje je to narowny kamjeń.
* pomnik w Kukowje
nam Serbam nihdy njezahiń! </blockquote>
== Žórła a literatura ==
* [[Alfons Frencl]]: “Podłu''Podłu klóšterskejeKlóšterskeje wody”wody''. LND 1981, str. 48 sć48sl.
* [[Jakub Bart-Ćišinski ]]: “Zhromadźene''Zhromadźene spisy” zwspisy''. Zwjazk V , LND 1969-19851969–1985, str. 269 ▼
* [[Katolski Posoł|KP]] 1885 čo. 12, str. 107–109
▲Jakub Bart-Ćišinski “Zhromadźene spisy” zw. V LND 1969-1985 str. 269
* KP 1885, čo. 1216, str. 107-109147
Łužica* KP 1885 , čo. 1017, str. 83 sć.156–158▼
* KP 1935 , str. 130 sć130sl. ▼
* KP 1935 , čo. 25 , str. 204 sć204sl. ▼
KP* 1885Krajan čo. 161936, str.147 52sl.
* {{Nbs|Šě|Mět, Bosćan Tecelin|372}}
KP* [[Łužica (časopis)|Łužica]] 1885, čo. 1710, str.156-158 83sl.
“Město tróšta - Róžant rjany” wud.:* Alfons Frencl, farar Sćěpan Delan, Gerald Große (wud.): ''Město tróšta – Róžant rjany.'' LND 1997 , str. 36 sć36sl. ▼
* [[Romuald Domaška ]]: “Tysac''Tysac lět hnadowne městno Róžant”,Róžant''. nakładNakład. Herm. Kurt Hieronymus , 1928 , (str. 25 sć25sl. )▼
* [[Rudolf Jenč ]]: “Stawizny''Stawizny serbskeho pismowstwa”,pismowstwa''. LND 1954 , str. 212 sć212sl. ▼
* [[Měrćin Salowski]] (wud.): ''Wosady našeje domizny.'' Krajan 3, Nakładnistwo swj. Bena w Lipsku, 1984
▲KP 1935 čo. 25 str. 204 sć.
Krajan 1936 str. 52 sć.
Kunze, Pětr; Šěn, Franc “Nowy biografiski słownik: k stawiznam a kulturje Serbow” wud. Šołta, Jan LND 1984 str. 84
▲Łužica 1885 čo. 10 str. 83 sć.
▲“Město tróšta - Róžant rjany” wud.: Alfons Frencl, farar Sćěpan Delan, Gerald Große LND 1997 str. 36 sć.
▲Romuald Domaška “Tysac lět hnadowne městno Róžant”, nakład. Herm. Kurt Hieronymus, 1928 (str. 25 sć.)
▲Rudolf Jenč “Stawizny serbskeho pismowstwa”, LND 1954 str. 212 sć.
{{DEFAULTSORT:Mět, Bosćan Tecelin}}
“Wosady našeje domizny” Krajan 3, wud. farar Měrćin Salowski, Nakładnistwo swj. Bena w Lipsku, 1984
[[Kategorija:Muž]]
[[Kategorija:Rodź. 1759]]
[[Kategorija:Zemr. 1835]]
[[Kategorija:Serb]]
[[Kategorija:Romsko-katolski duchowny]]
[[Kategorija:Awtor]]
[[Kategorija:Serbska literatura]]
[[Kategorija:Literatura (19. lětstotk)]]
[[Kategorija:Wosoba (Kukow)]]
[[Kategorija:Wosoba (Róžant)]]
| 