Serbski sydlenski rum: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Rjadka 4:
 
== Oficielny sydlenski rum ==
Oficielnje připóznaty sydlenski rum Serbow, hdźež je serbšćina jako mjeńšinowa rěč škitana je w krajnych zakonjach Sakskeje a Braniborskeje definowany. W tutym teritoriju płaća w serbskimaj zakonjomaj postajene mjeńšinowe prawa kaž na přikład serbske šule, [[dwurěčne znamješka|dwurěčne wuhotowanje znamješkow]] a prawo, ze zarjadami w serbsce komunikować. K sydlenskemu rumej słušeja tuchwilu slědowace gmejny a gmejnske dźěle:
 
* w Swobodnym staće Sakskej:
Rjadka 20:
[[Dataja:Smoler korta01.jpg|thumb|upright=1.5|Sydlenski wobwod po Smolerju 1843. Z wobšěrnišej rešeršu přepytowaše Muka 40 lět pozdźišo wjetši rozsah.]]
 
Dźensniši sydlenski rum Serbow je jenož mały dźěl historiskeho serbskeho wobwoda. W [[9. lětstotk]]u wobmjezowaše so serbski teritorij přez rěku [[Solawa|Solawy]] w zapadźe a rěce [[Bóbr]] a [[Hwizdź]] we wuchodźe. Kraj, kotryž serbske kmjeny wot 6. do 10. lětstotka wobydlachu a wobknježachu, wopřiješe w cyłku něhdźe 40.000 [[kwadratny kilometer|kwadratnych kilometrow]] wulku přestrjeń. Słowjansko-serbske kmjeny zasydlichu so w kraju wot lěta [[531]] po rozpadźe mócnarstwa Durinkow hač do lěta 620, do wutworjenja prěnjeho zapadosłowjanskeho wulkomócnarstwa. W tutym a slědowacym času wuwi so we wot Słowjanow wobsydlenym kraju zhromadnosć serbskich kmjenow, kotraž pak so z dalšim wuwićom chětro diferencowaše a wot spočatka 9. lětstotka na wjacore kmjeny rozpadny.
 
Za [[Łužiska wuhroda|Łužiskej wuhrodu]] bydlachu [[Łužičenjo]] ze swojim husće wobsydlenym srjedźišćom mjez rěkomaj [[Brěšća]] a jeje přitokami w zapadźe a [[Sprjewja|Sprjewju]] we wuchodźe. Najwjace sydlišćow tutoho kmjena koncentrowaše so w rěčnišćomaj Brěšće a [[Žraka|Žraki]] (Schrake)-Dobry kaž tež w hornich [[Błóta]]ch zapadnje [[Choćebuz]]a. Wokoło tutoho sydlenskeho žra eksistowachu dalše sydlišća na přikład při [[Mały Halštrow|Małym Halštrowje]], sewjernje a wuchodnje [[Grabin]]a, při Neuendorfskim jězorje a při [[Gojac]]u kaž tež we wokolinje [[Bezkow]]a. Tež pola [[Baršć]]a ležeše mała sydlenska kupka. Po žórłach z 9. lětstotka bydleše tehdy jenož hišće kmjen Łužičanow w kraju pozdźišeje Delnjeje Łužicy mjez rěku [[Dubja|Dubju]] a lěsnym pasmom při Bóbrje.
 
Južnje Łužičanow, kotřiž běchu geografisce chětro wotzamknjeni, ležeše jara husće wobydleny kraj [[Milčenjo|Milčanow]]. Milska wupřestrěwaše so w 9. lětstotku w něhdźe dwaceći kilometrow šěrokim pasmje mjez [[Kamjenc]]om a [[Biskopicy|Biskopicami]] w zapadźe a [[Běły Šepc|Běłym Šepcom]] na wuchodźe. Něhdźe wot 10. lětstotka rozšěrichu so sydlišća do [[Łužiske hory|Łužiskich horow]], do sewjerneje hole a do kónčinow zapadnje [[Kamjenc]]a a [[Biskopicy|Biskopic]], k [[Połčnica|Połčnicy]] a k srjedźnej [[Wjazońca|Wjazońcy]]. Tež sydlenska kupka wokoło [[Mužakow]]a wosta zwoprědka izolowana.<ref>Jan Brankačk, Frido Mětšk: ''Stawizny Serbow. Zwjazk I: Wot spočatkow hač do lěta 1789.'' Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1977, str. 18–22</ref>
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije