Jan Rawp: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
nowa strona: '''Jan Rawp''' ({{wrěči|de}} ''Jan Raupp''; * 17. nowembra 1928 w Brunšwiku, † 13. septembra 2007 w Budyšinje) 17.11.1928 rodźeny w Braunschweigu jak…
 
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Rjadka 1:
'''Jan Rawp''' ({{wrěči|de}} ''Jan Raupp''; * [[17. nowembra]] [[1928]] w [[Brunšwik]]u, † [[13. septembra]] [[2007]] w [[Budyšin]]je) bě [[Serbja|serbski]] komponist a hudźbny wědomostnik.
 
Narodźi so jako syn operoweje spěwarki a lěkarja a wotrosće mjez druhim w [[Berlin]]je a [[Drježdźany|Drježdźanach]], hdźež přebywaše wjele pola dźěda z maćerneje strony, serbskeho komponista [[Bjarnat Krawc|Bjarnata Krawca]]. Wot 1938 do 1944 wopytowaše wyše šule w Berlinje, Budyšinje a Drježdźanach a bu w lěće 1944 dla „njeludoweho [nichtvölkisch] nastajenja k tuchwilnej wójnje“ pušćeny. Po kóncu [[Druha swětowa wójna|druheje swětoweje wójny]] započa najprjedy ze studijom na Wysokej šuli za hudźbu a dźiwadło w Drježdźanach, poda so pak na přeće [[Michał Nawka|Michała Nawki]] hižo lěto pozdźišo na [[Serbski wučerski wustaw]] w [[Radwor]]ju a sta so z nowowučerjom na Radworskej šuli, hdźež pak jenož skrótka wučerješe.
17.11.1928 rodźeny w Braunschweigu jako syn operoweje spěwarki a hudźbneho wědomostnika
wotrosće pola dźěda z maćerneje strony, serbskeho komponista Bjarnat Krawca
1934–1938 ludowa šula w Berlinje
1938–1944 wyša šula w Berlinje, Budyšinje a Drježdźanach
1944 „wegen nichtvölkischer Einstellung zum gegenwärtigen Krieg straffrei entlassen“
1945–1946 studij na Wysokej šuli za hudźbu a dźiwadło w Drježdźanach
1946 Serbski wučerski wustaw a nowowučer w Radworju
wot 1947 studiji na Praskim konservatoriju
1951–1955 studij hudźbnych wědomosćow na Karlowej uniwersiće w Praze
1955 kwas z Lubinu Holanec (1927–1964), koncertnej organistku europskeho formata
1955–1986 wědomostny sobudźěłaćer a wotrjadnik Instituta za serbski ludospyt w Budyšinje
1962 promocija na dr. phil. na Humboldtowej uniwersiće w Berlinje
1972–1980 předsyda Koła serbskich hudźbnikow; čłon prezidija Zwjazka komponistow a hudźbnych wědomostnikow NDR w Berlinje; čłon Mjezynarodneje towaršnosće ludoweje hudźby we Wulkej Britaniskej, Londonje; čłon komisije ludoweje hudźby Akademije wědomosćow ČSSR w Brnje
wot 1990 čłon Maćicy Serbskeje
13.9.2007 w Budyšinje zemrěł
 
W lěće 1947 móžeše přez posrědnistwo [[Domowina|Domowiny]] skónčnje zahajić studij na [[Praha|Praskim]] konserwatoriju, hdźež přebywaše za tutón čas tež koncertna organistka [[Lubina Holanec-Rawpowa|Lubina Holanec]]. Přizamkny so studij hudźbnych wědomosćow na [[Karlowa uniwersita|Karlowej uniwersiće]] w Praze (1951–55). W lěće 1955 zmandźelištej so Holanec a Rawp. Po nawróće do Łužicy dźěłaše wón wot 1955 do 1986 jako wědomostny sobudźěłaćer a prěni powołanski serbski muzikologa w [[Institut za serbski ludospyt|Instituće za serbski ludospyt]] w Budyšinje. Wěnowaše so systematisce stawiznam serbskeje ludoweje hudźby a přepytowaše wosebje tež ludowu kulturu tych kónčin, kotrež běchu wot spěšneje industrializacije najbóle potrjechene, na přikład [[Slepo|Slepjanskeje wosady]]. 1962 bu na [[Humboldtowa uniwersita|Humboldtowej uniwersiće]] promowowany.
Twórby/hudźbnowědomostne dźěła:
 
Sinfonije, koncerty, orchestralne twórby, komorna a wokalna hudźba; předewšěm ze sinfoniskimi kompozicijemi „Metamorfozy“ (1964), „Esej“ (1967), „Concerto animato“ (1970), „Sinfonija verte-bleue“ (1975) zdoby sej mjezynarodne připoznaće.
Rawp bě wot 1972 do 1980 předsyda [[Koło serbskich hudźbnikow|Koła serbskich hudźbnikow]] a zdobom tež čłon prezidija Zwjazka komponistow a hudźbnych wědomostnikow NDR w Berlinje. Nimo toho bě ze sobustawom Mjezynarodneje towaršnosće ludoweje hudźby w [[London]]je a čłon komisije ludoweje hudźby Akademije wědomosćow ČSSR w [[Brno|Brnje]]. W lěće 1990 zastupi do znowazaloženeje [[Maćica Serbska|Maćicy Serbskeje]]. Za swoje zasłužby na polu serbskeje hudźby wuznamjenjeny z [[Myto Ćišinskeho|Mytom Ćišinskeho]] (1970 a 1974), Wuměłskim mytom Domowiny (1971 a 1975) a Zasłužbnej medalju NDR (1978).
Hudźbnowědomostne publikacije, mj. dr. „Drehe mich im Reigen - Volkslieder der Lausitzer Sorben“ (1960), „Sorbische Volksmusikanten und Musikinstrumente“ (1963), „Sorbische Musik. Ein Abriss in Wort und Bild“ (1966), „Serbska hudźba“ (1978) „Kralowy huslerski spěwnik“ (1984); w serbskich periodikach wozjewjowaše wón estetisko-kulturnostawizniske přinoški.
 
Jan Rawp bu wuznamjenjeny z Mytom Ćišinskeho (1970, 1974), Wuměłskim mytom Domowiny (1971, 1975) a Zasłužbnej medaliju NDR (1978).
Jan Rawp zemrě 13. septembra 2007 w Budyskej hladarni a bu 27. septembra 2007 na [[Tuchorski kěrchow|Tuchorskim kěrchowje]] pochowany.
 
== Twórby ==
SinfonijeDo Rawpowych twórbow słušeja sinfonije, koncerty, orchestralne twórby, kaž tež komorna a wokalna hudźba;. předewšěmPředewšěm ze sinfoniskimi kompozicijemi „Metamorfozy“ (1964), „Esej“ (1967), „Concerto animato“ (1970), a „Sinfonija verte-bleue“ (1975) zdoby sej tež mjezynarodne připoznaćepřipóznaće.
 
== Wozjewjenja ==
* ''Drehe mich im Reigen - Volkslieder der Lausitzer Sorben'' (1960)
* ''Sorbische Volksmusikanten und Musikinstrumente'' (1963)
* ''Sorbische Musik. Ein Abriss in Wort und Bild'' (1966)
* ''Serbska hudźba'' (1978)
* ''Kralowy huslerski spěwnik'' (1984)
 
== Literatura ==
* Marka Cyžowa: ''Dr. Jan Rawp njebóh.'' W: [[Rozhlad]] 57 (2007) 11, str. 405sl.
 
{{DEFAULTSORT:Rawp, Jan}}
<!--[[Kategorija:Muž]]
[[Kategorija:Rodź. 1928]]
[[Kategorija:Zemr. 2007]]
[[Kategorija:Serb]]
[[Kategorija:Komponist]]
[[Kategorija:Serbska hudźba]]
[[Kategorija:Awtor]]
[[Kategorija:Serbska literatura]]
[[Kategorija:Literatura (20. lětstotk)]]
[[Kategorija:Maćicar]]
[[Kategorija:Institut za serbski ludospyt]]
[[Kategorija:Wosoba (Budyšin)]]
[[Kategorija:Wosoba (Praha)]]
[[Kategorija:Nošer Myta Ćišinskeho]]-->
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije