Hendrich Božidar Wjela: Rozdźěl mjez wersijomaj

Swoje prěnje wukubłanje dósta Wjela w lěće 1790 při Zhorjelskim gymnaziju a rysowanskeje šule pola krajinoweho rysowarja Christopha Nathe (1753–1806). Na to přizamknje 1793 studij krajinarskeho molerstwa pola Johanna Christiana Klengela a historiskeho molerstwa pola Giovannia Battisty Casanowy na kurwjerchowskej wuměłstwowej akademiji<ref>Gottlob Wolfgang Ferber: ''Dresden zur zweckmäßigen Kenntniß seiner Häuser und deren Bewohner.'' Drježdźany 1797, str. 242 ([http://digital.slub-dresden.de/werkansicht/dlf/6474/1/cache.off online]).</ref> w [[Drježdźany|Drježdźanach]]. Tam dožiwi so wuwiwacu romantiku a so po prěnich wuspěchach 1799 do [[Chalkografiskeho towarstwa]] w [[Dessau|Dessauje]] jako rysowar powoła. Dokelž bě Wjela zahorjeny jěchar, swoje twórby w Dessauje zdźěla tunje předa, zo by pjenjezy za wupožčenje konjow měł. Na přeprošenje noweho ruskeho cara [[Aleksander I. (Ruska)|Aleksandra I.]] přińdźe wón w lěće 1801 na rusku wuměłstwowu akademiju k wědomostnikej starowěka [[Marie-Gabriel-Florent-Auguste de Choiseul-Gouffier|Marie-Gabriel-Florent-Auguste de Choiseul-Gouffier]], kotryž bě zdobom direktor akademije a carskeje biblioteki. Dokelž [[Ruska]] w lěće 1801 [[Georgiska|Georgisku]] anektowaše, dósta hižo bórze nadawk kartografiske pohladnicy [[Kawkaz]]a a transkawkazkich kónčinow zhotowić. W tym zwisku wobdźěli so Wjela při ekspediciji pod nawodom přirodowědomostnika hrabje [[Apollo Apollowič Musin-Puškin|Apolla Musin-Puškina]] (1760–1805) do tutych kónčinow, kotraž dyrbješe přehlad wo nowo zdobytych zemskich pokładow podać. Ekspedicija woteńdźe 20. februara 1802 z Pětrohrodu a přeprěči kónc apryla, spočatk meje Kawkaz w Georgiskej, hdźež tež pječa hač do nalěća 1803 zwosta.<ref name="Prange2007">Peter Prange a Hamburger Kunsthalle: ''Deutsche Zeichnungen 1450–1800.'' Böhlau Verlag, Köln, Weimar 2007, str. 369.</ref> Po tym so ekspedicija najskerje hač do kónca 1803 do směra na [[Armenska|ArmenskejArmensku]] poda. Přez napinanja wuprawy pak Wjela schori, ekspediciju přetorhny a so do Němskeje nawróći. Kartografiski material, kotryž wón zhotowi zwosta pola hrabje Musin-Puškina abo přeńdźe do wotpowědnych archiwow.<ref name="Prange2007"/> Krajinowe rysowanki, kotrež za čas ekspedicije zhotowi, sebi Wjela pak zdźerži. Bórze po jeho nawróće wón Nowe lěto 1805 w Budyšinje zemrě. Wjela je w Chrjebi pódla swojeho nana pochowany, hdźež so składnostnje 200. narodnin 1978 wopomnjenska tafla při farje wotkry.