Cyrkej swjateju Symana a Judy Tadeja: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
SKeine Bearbeitungszusammenfassung
Mikławš (diskusija | přinoški)
S korektury a dodawk
Rjadka 7:
== Twarske stawizny ==
[[Dataja:Chróscicy - cyrkej 1.JPG|mini|upright|Cyrkwinska łódź z hłownym wołtarjom]]
Prěnja cyrkej w Chrósćicach natwari so prawdźepodobnje hižo w 13. lětstotku na městnje stareho pohanskeho swjatnišća, bu pak hakle w lěće [[1346]] k prěnjemu razej pisomnje naspomnjena. Při wottorhanju stareje šule při sewjernej kěrchowskej muri namakachu pak w lěće 2004 stare narowne kamjenje z 11. abo 12. lětstotka, kiž słušeja tuž k najstaršim swědkam křešćanskejekřesćanskeje wěry w tutej kónčinje. Do załoženja wosady běchu Chrósćicy a wokolne wsy hišće słušeli k [[Hodźij]]skej wosadźe. Spočatnje słušachu nimale wšitke dźensniše serbsko-katolske wjeski – hač na Njebjelčicy a Kulowsku wokolinu – ke Chróšćanskej wosadźe a hakle pozdźišo załožichu so dalše wosady w [[Ralbicy|Ralbicach]] ([[1752]]), [[Wotrow]]je ([[1758]]) a [[Baćoń|Baćonju]] ([[1911]]). W lěće 1491 – za čas móroweje epidemije – załoži so we wosadźe Bratrowstwo swjateho Bosćana.
 
Najstarši dźěl dźensnišeho cyrkwinskeho twara je wěža z lěta [[1508]], kotraž wobsteji z łamaneho kamjenja a při kotrejž so hišće srjedźowěkowske elementy pokazaja. Wěžowa hawba pochadźa hakle z 18. lětstotka. Cyrkej sama bu wot 1769 do 1772 w barokowym stilu znowa natwarjena a w lětomaj 1898/99 přetwarjena. Srjedźowěkowska cyrkej bě gotiske twarjenje, nowa cyrkej bu w stilu rokoka pod nawodom klóšterskeho bohota [[Klóšter Marijina hwězda|Marijineje hwězdy]] Heinricha Loba natwarjena a dnja 27. oktobra [[1771]] wot z Chrósćic pochadźaceho biskopa [[Jakub Jan Józef Wóski z Baerenstamma|Jakuba Jana Wóskeho]] poswjećena. Nowa cyrkej měješe nimo hłowneho wołtarja hišće štyri pódlanske wołtarywołtarje, kiž běchu swjatej Mariji, swjatemu Bosćanej, swjatej swójbje a swjatemu Pětrej poswjećene. 1773 zatwarichu nowe pišćele. 1865 bu dźensniše wołtarne swjećo – předstajenje Jězusoweho donjebjesspěća – wot profesora Ehrhardta z [[Drježdźany|Drježdźan]] zhotowjene a poswjećene.
 
Při přetwarje lětow 1898/99 pod nawodom fararja [[Jakub Wornar (1828)|Jakuba Wornarja]] a [[Sernjany|Sernjanskeho]] twarskeho mištra Rocha dósta Chróšćanska cyrkej nowy cyhelowy wjelb, wulke wołtarnišćo a dwě wěžičce ze schodami nad pobočnymajpobóčnymaj chóromaj kaž tež nowu klětku. 1910 instaluje so elektrika. W lěće 1921 wopyta nuncius Eugenio Pacelli, pozdźiši bamž [[Pius XII.]], w zwisku z nowozałoženjom Mišnjanskeho biskopstwa tež Chrósćicy.
 
W lěće 1952 buchu dwójne chóry zwottorhane, pobočnejpobóčnej wołtarkaj (swjateje swójby a swjateho Pětra) wotstronjenej a klětka přestajena. 1970 buštej tež pobočnejpobóčnej wołtarkaj swjateje Marije a swjateho Bosćana wotstronjenej. Dotal posledni raz bu cyrkej wot 1988 do 1990 přetwarjena, při čimž dósta tež nowe pišćele Budyskeje firmy Eule.
 
Dnja 20. septembra 1975 wopyta kardinal [[Karol Wojtyła]], pozdźiši bamž [[Jan Pawoł II.]], Chrósćicy. Při wonkownej muri cyrkwineje wěže nadeńdźe so wopomnjenska tafla.
Rjadka 42:
 
== Wosada ==
Ke Chróšćanskej wosadźe słušeja nimo Chrósćic samych tež katolscy wobydlerjo slědowacych wsow: [[Časecy]], [[Bóšicy]], [[Dobrošicy]], [[Hora (Bóšicy)|Hora]], [[Horni Hajnk]], [[Hórki]], [[Hrańca]], [[Jaseńca (Bóšicy)|Jaseńca]], [[Jawora (wjes)|Jawora]], [[Kanecy]], [[Kopšin]], [[Kozarcy]], [[Łomsk (Njeswačidło)|Łomsk]], [[Łusč]], [[Lejno (Pančicy-Kukow)|Lejno]], [[Liša Hora]], [[Miłoćicy]], [[Nowa Wjeska]], [[Nuknica]], [[Pančicy-Kukow]], [[Prawoćicy]], [[Smječkecy]], [[Stara Cyhelnica]], [[Swinjarnja]], [[Wěteńca]], [[Wětrow]], [[Worklecy]], [[Wučkecy]], [[Wudwor (Worklecy)|Wudwor]] a [[Zejicy]]. Tuž je wona po přestrjeni najwjetša serbsko-katolska wosada.
 
Po přestrjeni je Chróšćanska najwjetša serbsko-katolska wosada. Cyłkownje přisłušachu jej w lěće 2016 3850 wěriwych.
 
== Fararjo ==
Zeile 124 ⟶ 126:
|}
 
== ŽórłaŽórle ==
* {{BKD|35|12|14|Crostwitz}}
* Měrćin Salowski: ''Chrósčanska wosada.'' W: Měrćin Salowski (wud.): ''Wosady našeje domizny. Krajan 3.'' Nakładnistwo swj. Bena, Lipsk 1984, str. 85–106
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije