Cyrkej swjateju Symana a Judy Tadeja: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
SKeine Bearbeitungszusammenfassung
Rjadka 1:
[[Dataja:Kirche Crostwitz AB 2011 03.JPG|thumb|Cyrkej swj. Symana a Judy w Chrósćicach]]
 
'''Cyrkej swjateju Symana a Judy Tadeja''' ({{wrěči|la}} ) je serbsko-katolska wosadna cyrkej w [[Chrósćicy|Chrósćicach]]. Wona steji na kopcu we wuchodnym dźělu wsy, wyše [[Satkula|Satkule]]. K wosadźe słušatej nimo wosadneje cyrkwje tež [[Klóšter Marijina hwězda|klóšterska]] cyrkej w [[Pančicy-Kukow|Pančicach-Kukowje]] a kapałce swj. Jana Křćenika w [[Dobrošicy|Dobrošicach]] kaž tež Marije Maćerje Božeje we [[Worklecy|Worklecach]]. K wosadźe słušeše w lěće 2015 ... zwjetša serbskorěčnych katolikow ....
 
Dźensniša cyrkej natwari so wot 1769 do 1772 w stilu [[rokoko|rokoka]] a je třiłódźowa halowa cyrkej z 19 metrow wysokej hłownej łódźu.
Rjadka 7:
== Twarske stawizny ==
[[Dataja:Chróscicy - cyrkej 1.JPG|mini|upright|Cyrkwinska łódź z hłownym wołtarjom]]
Prěnja cyrkej w Chrósćicach natwari so prawdźepodobnje hižo w 13. lětstotku na městnje stareho pohanskeho swjatnišća, nanajpozdźišobu pak hakle w lěće [[1346]], jako so k prěnjemu razej pisomnje naspomninaspomnjena. Při wottorhanju stareje šule při sewjernej kěrchowskej muri namakachu pak w lěće 2004 stare narowne kamjenje z 11. abo 12. lětstotka, kiž słušeja tuž k najstaršim swědkam křešćanskeje wěry w tutej kónčinje. Do załoženja wosady běchu Chrósćicy a wokolne wsy hišće słušeli k [[Hodźij]]skej wosadźe. Spočatnje słušachu nimale wšitke dźensniše serbsko-katolske wjeski – hač na Njebjelčicy a Kulowsku wokolinu – ke Chróšćanskej wosadźe a hakle pozdźišo załožichu so dalše wosady w [[Ralbicy|Ralbicach]] ([[1752]]), [[Wotrow]]je ([[1758]]) a [[Baćoń|Baćonju]] ([[1911]]). W lěće 1491 – za čas móroweje epidemije – załoži so we wosadźe Bratrowstwo swjateho Bosćana.
 
Najstarši dźěl dźensnišeho cyrkwinskeho twara je wěža z lěta [[1508]], kotraž wobsteji z łamaneho kamjenja a při kotrejž so hišće srjedźowěkowske elementy pokazaja. Wěžowa hawba pochadźa hakle z 18. lětstotka. Cyrkej sama bu wot 1769 do 1772 w barokowym stilu znowa natwarjena a w lětomaj 1898/99 přetwarjena. Srjedźowěkowska cyrkej bě gotiske twarjenje, nowa cyrkej bu w stilu rokoka pod nawodom klóšterskeho bohota [[Klóšter Marijina hwězda|Marijineje hwězdy]] Heinricha Loba natwarjena a dnja 27. oktobra [[1771]] wot z Chrósćic pochadźaceho biskopa [[Jakub Jan Józef Wóski z Baerenstamma|Jakuba Jana Wóskeho]] poswjećena. Nowa cyrkej měješe nimo hłowneho wołtarja hišće štyri pódlanske wołtary, kiž běchu swjatej Mariji, swjatemu Bosćanej, swjatej swójbje a swjatemu Pětrej poswjećene. 1773 zatwarichu nowe pišćele. 1865 bu dźensniše wołtarne swjećo – předstajenje Jězusoweho donjebjesspěća – wot profesora Ehrhardta z [[Drježdźany|Drježdźan]] zhotowjene a poswjećene.
 
Při přetwarje lětow 1898/99 pod nawodom fararja [[Jakub Wornar (1828)|Jakuba Wornarja]] a [[Sernjany|Sernjanskeho]] twarskeho mištra Rocha dósta Chróšćanska cyrkej nowy cyhelowy wjelb, wulke wołtarnišćo a dwě wěžičce ze schodami nad pobočnymaj chóromaj kaž tež nowu klětku. 1910 instaluje so elektrika. W lěće 1921 wopyta nuncius Eugenio Pacelli, pozdźiši bamž [[Pius XII.]], w zwisku z nowozałoženjom Mišnjanskeho biskopstwa tež Chrósćicy.
 
W lěće 1952 buchu dwójne chóry zwottorhane, pobočnej wołtarkaj (swjateje swójby a swjateho Pětra) wotstronjenej a klětka přestajena. 1970 buštej tež pobočnej wołtarkaj swjateje Marije a swjateho Bosćana wotstronjenej. Dotal posledni raz bu cyrkej wot 1988 do 1990 přetwarjena, při čimž dósta tež nowe pišćele Budyskeje firmy Eule.
Rjadka 18:
 
;Zwony z lěta 1955
:es', 2050 kg – „Ave Maria! Škitaj, Božo, serbski lud a kraj!“ (swj. Marja)
:ges', 1150 kg – „Swjataj Symanje a Juda, proštaj za nas!“ (swj. Syman a Juda)
:as', 760 kg – „Swjaty Bosćano! Chorosćam wobaraj, njebjesa wotamkaj!“ (swj. Bosćan)
 
Zwony pochadźeja z firmy Schilling w [[Apolda|Apoldźe]] a buchu dnja 11. septembra 1955 poswjećene.
 
;Barokne drjewjane postawy
:Swj. Syman a Juda Tadej
:Ławrjenc z Pankrac
:Jan Křćenik
:Jan Nepomuk
 
== Bože słužby ==
Zeile 99 ⟶ 107:
| 1910–1922 || Bjarnat Hicka || [[Ralbicy]] || 1867–1923
|-
| 1922–1933 || [[Jakub Šewčik]] || [[Baćoń]] || 1967–19351867–1935
|-
| 1933–1940 || [[Jan Wjenka]] || [[Róžant]] || 1882–1971
Zeile 118 ⟶ 126:
== Žórła ==
* {{BKD|35|12|14|Crostwitz}}
* MichałMěrćin AndersSalowski: ''NjebjelčanskaChrósčanska wosada.'' W: Měrćin Salowski (wud.): ''Wosady našeje domizny. Krajan 3.'' Nakładnistwo swj. Bena, Lipsk 1984, str. 85–106
 
== Wotkazaj ==
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije