Wulkomorawske mócnarstwo: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Jan Sapák (diskusija | přinoški)
korektura interwiki
Jan Sapák (diskusija | přinoški)
korektura, wikificěrowanje
Rjadka 1:
[[Dataja: Great Moravia Svatopluk.jpg|thumb|rechts|300px|Rozšěrjenje mócnarstwa krala Swjatopluka I. (870-894)]]
[[Dataja:Letter svatopluk.jpg|thumb|rechts|300px|Bula (list) [[Bamž|bamža]] [[Jan VIII.|Jana VIII.]]'' Industriae tuae'', [[Kral|kralowi]] [[Swjatopluk I.|Swjatoplukowi I]]. (880)]]
[[Dataja:Kříž z Mikulčic.png|thumb|rechts|300px|Slěbrowy križ Mikulčice]]
'''Wjelkomorawske mócnarstwo''' ([[Čěšćina|čěsce]] ''Velkomoravská říše'', [[Słowakšćina|słowaksce]] ''Veľkomoravská ríša'', [[Němska rěč|němsce]] ''Grossmährisches Reich'' abo ''Mehrerreich'' abo ''Großmähren'', [[Łaćonšćina|łaćonsce]] ''Regnum Moravuorum'' abo ''Moravia Magna'') běše zažno [[Srjedźowěk|srjedźowěkowy]], srjedźoeuropski [[Stat|stat]], kotryž so w 8. a 9. lětstotku załoži a po dwaj lětstotkaj w lěće 906 z dźělenjom do Morawkeho knježerstwa abo zwjazku małych wjerchowstwej (906-1029) a Wuhorščiny rozpušći, při čimž bě jako prěnje mjenowane zakład pózdźišeje Čěskeje ([[zwjazk]] [[kraje Čěskeje Króny|krajow Čěskeje Króny]]) a druhe zakład Wuhorskeho [[Kralestwo|kralestwa]]. Bě na městnu dźensnišich statow: [[Čěska|Čěskeje]], [[Awstriska|Awstriskeje,]] [[Słowakska|Słowakskeje]], [[Madźarska|Madźarskeje]], a tež mjeńšich dźělow [[Pólska|Pólskeje]], [[Němska|Němskeje]], [[Ukraina|Ukrainy]] a [[Słowjenska]]. Jadro (srjedź) Wjelkomorawskeho mócnarstwa běše (stare) Morawske wjerchowstwo (''de facto'' přestrjeń rěčiny [[Rěka|rěky]] [[Morawa (rěka)|Morawy]] – w dźensniši [[Morawa|Morawje]], Awstriskej a Słowakskeje) a Nitranske wjerchowstwo (''de facto'' přestrjeń rěčiny rěky [[Wah|Wahu]]).
== Stawizny ==
[[Morawa]] bě w starowěku teritorij, kotryž Keltojo (Wolskojo a Tektosagojo) wobsydli (5. – 1. lětstotk př. Chr.), pak wot germanskich Markomanow, Kwadow (1.-5. lětstotk), Langobardow (489-547) wobsydleny w srjedź 6. lětstotka so [[Słowjenjo|słowjanske]] kmjeny Morawjano zasydlichu. W zažnym srjedźowěku bě prěni stat formovany, kmjenowy zwjazk - [[Wjerchowstwo Sama]] (623-661) s jadrom wokolo morawskeje nižiny. Pózdźiše, (wot konca 7. lětstotku) bě natwarjeny jednotny teritorialny cyłk w přestrjeńju rěčiny Morawy a wot kónca 8. lětstotku bě formowany zažno srjedźowěkowy stat, wot dynastije Mojmiridow wobknježněny. Jako prěnje buchu Morawjenjo lěće 822 mjenowani w analoch [[Frankowske mócnarstwo|Frankowskeho mócnarstwa]]/kralestwa (''Annales regni Francorum''). W sidlerkomsidlerskom rumje bě něhdźe 15 hrodźišćow w kraju mjez rěkomaj Morawu (we wuchodźe ) a Thaju (w zapadźe). Jako [[Stolica|stolica]] Wjelkomorawskeho mócnarstwa płaći dźensniše Mikulčice (prěnjotne mjeno najskerje '''''Morawa''''') wobtwjerdźene kamjenymi hrjebjami a wobsahowaće 12 [[Cyrkej|cyrkwjow]].
== Galerija ==
<gallery>
Kopcany st. margaret 3.jpg|Cyrkej swj. Margarety, na SlowakskejeSłowakskeje strónje hranicy, 9. lětstotk
Archeoskanzen Modrá.jpg|Archeoskansen Modra
Modrá, základy kostela.jpg|Najstarši cyrkej WM ca 824, Modra
Bascanska ploca.jpg|Hlaholica[[Glagolica]]
</gallery>
== Bibliografija ==
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije