Jan Arnošt Smoler: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Mikławš (diskusija | přinoški)
Rjadka 33:
 
=== Čas Němskeje rewolucije 1848/1849 ===
[[Dataja:Jan Arnošt Smoler Richard Andree 1874.jpg|thumb|Jan Arnošt Smoler na rysowance [[Richard Andree|Richarda Andreeja]]]]
Smoler skedźbni w času byrgarskeje rewolucije 1848 Roberta Bluma, kotryž běše čłon Frankfurtskeho předparlamenta a kotrehož znaješe z Lipsčanskeho towarstwa ''Redeübungsverein'' na situaciju Słowjanow w Němskej. W lisće pisaše wo poměrach, kotrež so „narodnej bjezprawnosći” bližachu a wuprosy sebi wot njeho zasadźenje pola [[Frankfurtska narodna zhromadźiza|Frankfurtskeje narodneje zhromadźizny]] za polěpšenje. Dnja 31. meje 1848 wobzamkny narodna zhromadźizna w rezoluciji, zo prawa njeněmskeje ludnosće w Němskej dospołnje připóznaje. Peticiju, z kotrejž so Serbja 1848 na sakske knježerstwo wobroćichu a sebi konkretne přesadźenje sakskeho šulskeho zakonja z lěta 1835 žadachu, knježerstwo dospołnje wotpokazać njemóžeše. Sakske knježerstwo zwoli do někotrych ze žadanjow wo runoprawosć rěče a kultury na cyrkwinskim a nabožnym polu, na sudnistwach a zarjadach. Tak přizwoli so mjez druhim do wuwučenja w serbskej rěči na Budyskim gymnaziju a na wučerskim wustawje, kaž tež do wudawanja serbsko-němskich wučbnicow.<ref>Kunze, Peter; Pech, Edmund: ''Zur Entwicklung des sorbischen Schulwesens in der Oberlausitz von den Anfängen bis zur Gegenwart.'' Lětopis 56 (2009) 1, str. 3-30.</ref> Smoler sta so w lěće 1850 z prěnim wučerjom serbšćiny Budyskeho gymnazija, spisaćelom serbskich wučbnicow a serbskim tołmaćerjom na Budyskim sudnistwje. Hižo po někotrych lětach běše so Smoler wot wuwučowanja wuwjazał, štož so ze słabej přičinu wobkrućowaše, zo njemóžeše dla jězbow do [[Ruska|Ruskeje]] wučbu prawidłownje přewjesć a zo běše swoje zastojnstwo bjez dowola wopšćił.<ref>Kunze, Peter: ''Die Sorbenpolitik in der Ober- und Niederlausitz vom Wiener Kongress bis zum Ersten Weltkrieg'' w ''Spisy Serbskeho instituta - Zwischen Zwang und Beistand'' Ludowe nakładnistwo Domowina. Budyšin 2003. 1. nakład. str. 28.</ref>
 
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije