Jan Arnošt Smoler: Rozdźěl mjez wersijomaj

W lěće 1836 zahaji studij bohosłowstwa na uniwersiće we [[Wrócław]]ju. Tam je 1838 „Akademiske towarstwo za łužiske stawizny a rěče” sobuzałožił a sta so po času tež z jeho předsydu. Towarstwu předpołoži w hišće samsnym lěće naćisk noweje serbskeje ortografije. We Wrócławju nawjaza Smoler wuski kontakt z [[Jan Ewangelista Purkyně|Purkynjom]], štož jemu puć k słowjanskej literaturje a druhim wučencam wotewrě. W tutym času słyši mjez druhim čitanja wo němskim ludowym spěwje pola Hoffmanna von Fallerslebena. 1839 zakónči studij a wróći so za nimale tři lěta do staršiskeho domu we Łazu. Hromadźe z němskim wučencom Leopoldom Hauptom nazběra w tutym času material za 1841/43 w Grimmje wuńdźenu sławnu dwuzwjaskowu zběrku „Pěsnički hornich a delnich Łužiskich Serbow”. Z [[Izmail Iwanowič Srjeznjewskij|Izmailom Iwanowičom SrjeznjewskijomSrjeznjewskim]] (ruskiruskim slawistslawistom a ludowědnikludowědnikom) pućowaše w lěće 1840 přez Łužicu. Nawróćiwši so do Wrócławja, hdźež běše domjacy wučer pola Purkynja, studowaše jako stipendiat pruskeho krala wot 1842 do 1844 słowjansku filologiju pola [[František Ladislav Čelakovský|Čelakovskeho]]. Zhromadnje z [[Jan Awgust Warko|Warkom]] přełoži jeho „Wothłós pěsni ruskich” (originalny titul „Ohlas písní ruských”) do serbšćiny. Smoler organizowaše 1845 prěni serbski spěwanski swjedźeń w Budyšinje.

W lěće 1847 běše mjez załožerjemi [[Maćica Serbska|Maćicy Serbskeje]] a wotw lětach 1847 do 1852 prěni redaktor „Časopisa Maćicy Serbskeje”. Smoler přesydli so za čas do Lipska, hdźež skutkowaše jako korektor w nakładnistwje Brockhaus a soburedaktor [[Jan Pětr Jordan|Jordanowych]] ''Jahrbücher für slawische Literatur, Kunst und Wissenschaft''. W lěće 1848 doda poslednim politisku přiłohu ''Slavische Rundschau'', kotrež nětko w Budyšinje redigowaše a wudawaše.

W času byrgarskeje rewolucije 1848/49 zasadźi so Smoler pola Frankfurtskeje narodneje zhromadźizny, wosebje pola Roberta Bluma, za narodne prawa serbskeho ludu a spěchujespěchowaše wutworjenje serbskich towarstwow. W meji 1849 zetka so w Budyšinje z Michailom AleksandrovičomAleksandrowičom Bakuninom, jedymjednym z hłownych initiatorowiniciatorow Drježdźanskeho mejskeho zběžka. Jeho žadanje wo wobrónjenym wobdźělenju serbskich burow na zběžku pak Smoler wotpokazaše. Sakske knježerstwo zwoli pak do někotrych žadanjow, čehoždla so w lěće 1850 na někotrych šulach serbska wučba zahajić móžeše.<!--trěchi to?--> W lěće 1850 sta so Smoler z prěnim wučerjom serbšćiny Budyskeho gymnazija. Spisa těž někotre wučbicywučbnicy serbšćiny.