Łužiske hory: Rozdźěl mjez wersijomaj

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
MastiBot (diskusija | přinoški)
S bot přidał: pl:Góry Łużyckie
Xqbot (diskusija | přinoški)
S bot změnił: en:Lusatian Highlands; kosmetische Änderungen
Rjadka 1:
'''Łužiske hory''' ([[Němčina|němsce]]: ''Lausitzer Bergland'', [[čěšćina|čěsce]] ''[[Šluknovská|Šluknovská]] pahorkatina'') je hórkata srjedźohorinska krajina w [[Sakska|sakskej]] [[Hornja Łužica|Hornjej Łužicy]] mjez [[Sakska Šwica|Sakskej Šwicu]] na zapadźe a [[Łužiska Nysa|Łužiskej Nysu]] na wuchodźe. Na juhu přechadźeja do [[Łužiske horiny|Łužiskich horin]]. Jich němski dźěl - [[Žitawske horiny]] - so zwjetša k Łužiskim horam přiličuje. Po krajinje słušeja tež [[Šluknowski wuběžk]] (němsce ''Schluckenauer Zipfel'', ''Böhmisches Niederland'', čěsce ''Šluknovsko'') k Łužiskim horam. Łužiske hory su dźěl horinskeho pasma [[Sudety|Sudetow]].
 
== Geologija ==
Łužiske hory su najwjetša [[Granit|granitowa]] kónčina w srjedźnej Europje. Tuta saha tež hišće dźensa hač do pólskeho teritorija Hornjeje Łužicy na wuchod wot [[Łužiska Nysa|Łužiskeje Nysy]]. Byrnjež kamjenizny poprawom geologisce [[granodiorit]]y byli, je so tola pomjenowanje Łužiski granit zadomił. Wottwarjowachu a wottwarjuja so jón we wjacorych skałach a su jako přirodne dźěłowizny daloko rozšěrjne.
 
Jasnje młódše hač granity su zbytki staršich wulkanow z [[tercier]]a. Dołhi rjećaz wulkaniskich horow wot [[Čěske Srjedźohoriny|Čěskich Srjedźohorin]] přez [[Łužiske horiny]] pokročuje so we Łužiskich horach hač k [[Łužiska Nysa|Łužiskej Nysy]]. Tajke [[bazalt|bazaltowe]]owe hory su na př. [[Kotmar]], [[Lubijska hora]] a [[Landeskrone]].
 
Najwuznamniše geologiske [[dislokacija|dislokaciske]] pasmo je [[Łužiske přesunjenje]], při tutym [[přesunjenje (geologija)|přesunjenju]] je so granitowa plečica Łužicy nad [[pěskowc]] na juhu sunyła. [[Hórnistowo|Hórnistwowe]] pospyty we Łužiskich horach běchu njedostatka na [[ruda]]ch dla mało wuspěšne. Město toho bě tuta kónčina něhdy centrum granitoweje industrije w Němskej. We formje plesternakow, chódnikowych plečicow, płotowych stołpow, elementow fasadow a m.w. so tutón material w cyłkownym srjedźoněmskim rumje namaka.
Rjadka 13:
Na juhu wot toho leža w dólnej wani: [[Kumwałd]], [[Wjelećin]] a [[Wjazońca (gmejna)|Wjazońca]]. ''Druhi hórski rjećaz'' rozpřestrěwa so wot [[Běłobóh|Běłoboha]] (499 m) přez [[Pikowska hora]] (486 m), [[Kälbersteine]] (487 m), [[Weifaer Höhe]] (505 m) do [[Sokolnik]]a, kotryž je z 589 m najwyše wuhorbjenje Łužiskich hór.
 
Na juhu wot tutoho hórskeho rjećaza leža zaso w dole: [[Nowosólc-Hródk]], [[Wopaka]], [[Hołbin]], [[Załom nad Sprjewju]] a [[Wołbramecy]]. ''Třeći hórski hrjebjeń'' twori zdźěla statnu mjezu z [[Čěska|Čěskej]] a započina so při [[Kotmar]]ju (583 m), pokročuje so přez [[Schlechteberg]] (486 m), [[Taubenberg]] (458 m), Brandbusch (443 m), Hutberg pola Wołbramec (503 m), Hoher Hahn pola [[Neustadt in Sachsen|LangburkersdorfLangburkersdorfa]]a (528 m) hač k [[Unger|Ungerej]]ej (538 m).
 
[[Hohwald (lěs)|Hohwald]], ze swojimaj wjerškomaj [[Sokolnik]] a Hoher Hahn pola Langburkersdorfa, je najwjetše zwisowace lěsnišćo (na 30 km²) we Łužiskich horach, tu pada tež najwjace spadkow a w zymje su tu najwjětše sněhowe wysokosće kónčiny. Hłowna rěka we Łužiskich horach je [[Sprjewja]], wužórła so pod Kotmarjom a běži najprjedy wot wuchoda do zapada přez [[Habrachćicy]], Nowosólc-Hródk, Hołbin hač do Załoma. Wottud wobroća so na sewjer a twori mjez Kälbersteinami a Weifaer Höhe pola [[Šěrachow]]a jako šumjaca horinska rěka wuski předrjeńčny doł přez srjedźny hórski rjećaz. W meandrach přeprěkuje potom sewjernu dólnu wanju pola [[Korzym]]a, [[Budestecy|Rozwodec]] a [[Jiłocy|Jiłoc]]. Tu so w šěršim dole předrěw přez sewjerny hórski rjećaz započina, a skónčnje docpěwa [[Budyšin]].
Rjadka 33:
[[da:Lausitzer Bergland]]
[[de:Lausitzer Bergland]]
[[en:LausitzerLusatian BerglandHighlands]]
[[nn:Lausitzer Bergland]]
[[pl:Góry Łużyckie]]
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije