Zajdow

wjes w Hornjej Łužicy; měšćanski dźěl Budyšina

Zajdow (němsce Kleinseidau) je hornjołužiska wjeska, kotraž je wot lěta 2007 měšćanski dźěl Budyšina.

Zajdow
Kleinseidau
Połoženje Zajdowa na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Zajdowa na karće Hornjeje Łužicy
DEC
Połoženje Zajdowa
Połoženje Zajdowa
město: Budyšin
zagmejnowanje: 1936 (do Małeho Wjelkowa)
wobydlerstwo: 174 (31. decembra 2022)[1]
wysokosć: 219 metrow n.m.hł.
51.20693914.394132219
póstowe čisło: 02625
předwólba: 03591
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Zajdowčan/-ka
adjektiw:
Zajdowski
skłonowanje:
Zajdowa, Zajdowej, Zajdow, Zajdowom, w Zajdowje
Połoženje Zajdowa w Budyšinje
Połoženje Zajdowa w Budyšinje

Połoženje Zajdowa w Budyšinje

Geografija wobdźěłać

 
Wjesny hat na Zajdowskej nawsy

Wjes leži při južnej kromje Małeho Wjelkowa a je z nim zwjazana. Historiska sydlišćowa forma kulowca wokoło wjesneho hata je pak hač do dźensnišeho derje spóznajomna. Přez Zajdow wjedźe puć z Małeho Wjelkowa do Słoneje Boršće. Nimo toho zwjazuje špatnje asfaltowana šćežka Zajdow z južnje ležacymi Ćemjercami. Něhdźe 600 metrow zapadnje wsy nadeńdźe so Sawrjerowy park a zady njeho zběha so hórka Wiwalca (249 m).

Stawizny wobdźěłać

Wjes naspomni so prěni raz w lěće 1419 jako Sawyda a pjeć lět pozdźišo jako Sayda. We 18. lětstotku dósta – k rozeznawanju wot Židowa – přimjeno Klein-. Mjeno pochadźa prawdźepodobnje wot prasłowjanskeho předmjena Zawid (wot za a widźeć, přirunaj Zawidow w Pólskej abo Zavidovići w Bosniskej). Ležownostne knjejstwo wukonješe přez lětstotki Budyska měšćanska rada.

Hač do lěta 1936 bě Zajdow samostatna gmejna a potom so do Małeho Wjelkowa zagmejnowa. Jako přińdźe gmejna w lěće 1999 k Budyšinej, běše Zajdow najprjedy wobstatk měšćanskeho dźěla Mały Wjelkow a wot 2007 tworja swójski měšćanski dźěl.

Wobydlerstwo wobdźěłać

We 1880tych lětach měješe Zajdow po Arnošta Mukowej statistice cyłkownje 93 wobydlerjow, z kotrychž běchu 88 Serbow (95 %) a jenož pjeć Němcow.[2]

W lěće 1925 bě wot 114 wobydlerjow 94 ewangelskich a dwaceći katolskich. Ewangelscy wěriwi přisłušeja ze starodawna Budyskej Michałskej wosadźe.

Pomniki wobdźěłać

Hlej tež: Lisćina kulturnych pomnikow w Zajdowje
Pjeć twarjenjow w starym jadrje kulowca steji jako kulturny pomnik pod škitom: dwustronskej dworaj na Zajdowskej čo. 29 a 40 kaž tež domske z hródźu čo. 23, 35 a 42. Nimo toho je tež kamjentny pućny stołp napřećo wjesnemu hatej jako pomnik škitany.

Wosobiny wobdźěłać

  • Jan Haša (1842–1863) – spisaćel a přełožowar; rodźeny w Zajdowje
  • Mikławš Haša (1862–1890) – wučer a kulturny prócowar; rodźeny w Zajdowje
  • Siegfried Albert (1937–2021) – farar a publicist, serbski superintendent; rodźeny w Zajdowje

Wobrazy wobdźěłać

Žórle wobdźěłać

  • Zajdow w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  • Kleinwelka/Mały Wjelkow, Großwelka/Wulki Wjelkow und Kleinseidau/Zajdow. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 254–259.
  1. staw: 31. decembra 2022; Statistiska rozprawa města Budyšina za IV. kwartal 2022, měrc 2023
  2. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 56. → wšě wjeski

Wotkaz wobdźěłać

  Commons: Kleinseidau/Zajdow – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije