Semej
Semej (kazachsce Семей, rusce Семей, Семипалатинск; do 2007 – Semipalatinsk/ Семипалатинск) je wulkoměsto na wuchodźe Kazachstana. Ma něhdźe 340 tysac wobydlerjow a je wažny wobchadny suk za železnicu a dróhowy wobchad.
swójske mjeno | Семей | |
| ||
Wopon | ||
---|---|---|
| ||
Zakładne daty | ||
stat | Kazachstan | |
wobwod | Wuchodny Kazachstan | |
wysokosć | 206 metrow n.m.hł. | |
wobydlerstwo | 340.000 | |
póstowe čisło | F1***** | |
předwólba | (+7) 7222 | |
awtowa značka | F, U, 16 | |
załožene | 1718 | |
Geografija wobdźěłać
Leži njedaloko ruskeje hranicy při rěce Irtyš něhdźe 620 kilometrow wuchodnje stolicy Astana. Něhdźe 40 kilometrow zdalene nadeńdźe so geografiske srjedźišćo Eurazije.
Stawizny wobdźěłać
Ruska twjerdźizna Semipalatinsk je so w lěće 1718 wot wójwody Wasilija Čeredowa na přikaz carja Pětra Wulkeho załožiła a měješe škitać wuchodny dźěl kraja, wuwiwaše so pak tež k wažnemu wikowanišću mjez Ruskej a Chinskej. Hižo w lěće 1782 dósta měšćanske prawa. W 19. lětstotku buchu wjacori ruscy spisowaćeljo do Semipalatinska wuhnaći, mjez druhim Fjodor Michailowič Dostojewskij.
Za čas Sowjetskeho zwjazka běše bliske město Kurčatow centrum atomoweho testowanišća Semipalatinsk, jednoho z najwjetšich na swěće. Přez radioaktiwne poćežowanje wokoliny dóńdźe hač do dźensnišeho k strowotniskim škodam pola tamnišich wobydlerjow.
Literatura wobdźěłać
- Семипалатинск// Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Semey// The Editors of Encyclopaedia Britannica