Praski měr (1635)

měrowe zrěčenje mjez kejžorom a sakskim kurwjerchom w lěće 1635

Praski měr dnja 30. meje 1635 bě w Třicećilětnej wójnje zrěčenje mjez kejžorom Ferdinandom II., katolskej ligu a bayerskim kurwjerchom Maksimilianom I. na jednej stronje a na tamnym boku sakskim protestantiskim kurwjerchom Janom Jurjom I., zastupjerjom protestantiskich mócnarskich stawow. Zrěčenje mjez woběmaj stronomaj měło mjeztym 17 lět trajacu wójnu skónčić a měješe dale sahacy zaměr, zóldnarjow cuzeju mocow Šwedskeje a Francoskeje z mócnarstwoweho wobłuka wućěrić.

Kurwjerch Jan Jurij I.

Tute zrěčenje pak njeje k powšitkownemu kóncej rozestajenjow w Swjatym romskim mócnarstwje wjedło. Francoska a Šwedskej wjedźeštej wójnu dale, kaž w mócnarstwowym wobłuku přećiwo kejžorej a jeho zwjazkarjam, tak tež přećiwo španiskim Habsburgam. Wójna dyrbjała hišće něhdźe 13 lět hač do Westfalskeho měra lěta 1648 trać, w kotrymž so někotre postajenja Praskeho měra skónčnje přewzachu.

Sćěwki wobdźěłać

Jako najwažniša teritorialna změna je so w zrěčenju přepodaće markhrabinstwow Hornjeje a Delnjeje Łužicy na protestantiskeho sakskeho kurwjercha Jana Jurja I. přez tak mjenowany Traditionsrezess wobzamknyło. Wobaj dotal k Čěskej krónje słušacej krajej buštej wot kejžora k narunanju wójnskeho dołha na Saksku wotstupjenej, přetož bě sakski kurwjerch w lěće 1620 katolskemu kejžorej Ferdinandej II. při pobiću čěskeho stawoweho zběžka pomhał.

Literatura wobdźěłać

  • Joachim Bahlcke (wud.), Geschichte der Oberlausitz. Herrschaft, Gesellschaft und Kultur vom Mittelalter bis zum Ende des 20. Jahrhunderts, Leipziger Universitäts-Verlag, Leipzig 2001, ISBN 3-935693-46-X.
  • Kathrin Bierther: Der Prager Frieden von 1635. (= Die Politik Maximilians I. von Bayern und seiner Verbündeten 1618–1651. Briefe und Akten zur Geschichte des Dreißigjährigen Krieges. Neue Folge, 2. Teil, 10. Band, Teilbände 1–4). Oldenbourg, München 1997, ISBN 3-486-56013-1.
  • Ernst Dürbeck: Kursachsen und die Durchführung des Prager Friedens 1635. Leipzig 1908.
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije