Jan Bartko
Jan Bartko (pseudonym Jan Šćipalca, němsce Johannes Bartke; * 16. nowembra 1821 w Drobach, † 18. meje 1900 w Budyšinje) běše serbski wučer, spisowaćel, basnik a zastupjer zajimow serbskich burow w času rewolucije wot 1848.
Bartko skutkowaše jako wučer w Chwaćicach (1845–57) a Nosaćicach (1857–90). Jako poda so w lěće 1890 na wuměnk, přesydli so do Budyšina. W času Němskeje rewolucije 1848/1849 angažowaše so w serbskim towarstwowym hibanju, na přikład jako pismawjedźer Radworskeho serbskeho burskeho towarstwa. Zastupowaše doprědkarske ideje mjez druhim na ludowych zhromadźiznach kaž tež w časopisu Serbski nowinkar, kotryž hromadźe z Janom Radyserbom-Wjelu redigowaše. Bě tež na serbskej Burskej peticiji sakskemu kralej wobdźěleny. Po poražce rewolucije sćahny so z politiskeho žiwjenja wróćo a wěnowaše so přełožowanju a pedagogice.
Jan Bartko běše wot lěta jeje załoženja 1847 čłon Maćicy Serbskeje, skutkowaše wot 1893–98 jako zarjadnik Maćičneho domu a 1894 jako předsyda twarskeho wuběrka za prěni Serbski dom. Wot 1898 běše čestny sobustaw Maćicy Serbskeje.
Bibliografija wobdźěłać
- Prěnja čitanka za serbske šule. Erstes Lesebuch für den vereinigten Sprach-, Schreib- und Leseunterricht in wendisch-deutschen Schulen. Budyšin 1872, 1882, 1883, 1887.
- Bibliske stawizny za serbsko-němske šule. Budyšin 1880.
Žórło wobdźěłać
- Pětr Kunze: Bartko, Jan. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 42sl.
Wotkazaj wobdźěłać
- Krótkobiografija na webstronach Serbskeho instituta
- Dokumenty w Serbskim kulturnym archiwje (pdf-dataja)