Hrab
| |
| Japanski hrab (Carpinus japonica) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Fagales) |
| swójba: | Brězowe rostliny (Betulaceae) |
| podswójba: | Lěskowe rostliny (Coryloideae) |
| ród: | Hrab[1][2][3] |
| wědomostne mjeno | |
| Carpinus | |
| L. | |
Hrab[1][2][3] (Carpinus) je ród z podswójby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutřka swójby brězowych rostlinow (Betulaceae).
Po druhich žórłach su lěskowe rostliny swójska swójba (Corylaceae).
Wopis wobdźěłać
Zdónki a hałuzy su hładke a mustrowane.
Łopjena wobdźěłać
Małke łopjena su w lěće zelene a rězane.
Kćenja wobdźěłać
Kćenja steja we wisacych mickach, kotrež so zwjetša z łopjenami pokazuja. Muske kćenja nimaja žadyn perigon a předłopjeno a sedźa po jednym w pažach njesaceho łopjena . Žónske kćenja sedźa po porach w rozporach njesaceho łopjena; jich perigon je njenapadny, maja dwě nitkoformowej, čerwjenej pěsće. Kóžde žónske kćenje je wot jejoformoweho abo třilapateho přikrywa wobdawane, kotryž z njesaceho łopjena a dweju předłopjenow wobsteji.
Płody wobdźěłać
Płody su jednosymjenjowe, křidłate worjechi, kotrež steja w promjenjach.
Chromozomy wobdźěłać
Chromozomowa ličba je n=8.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Hraby su wot Europy hač do wuchodneje Azije rozšěrjene, při čimž leži rozšěrjenske ćežišćo we wuchodnej Aziji. Jedna družina (Ameriski hrab) je w sewjernej Americe domjaca.
Systematika wobdźěłać
Znutřka brězowych rostlinow tworja hraby hromadźe z blisko přiwuznymi rodami de:Hopfenbuchen (Ostrya) a lěskami (Corylus) podswójbu Lěskowych rostlinow (Coryloideae), kotrež bu wot někotrych awtorow tež jako swójska swójba wjedźena. Do roda Carpinus słuša 30 hač 35 družinow.
Wobsahuje sćěhowace družiny (wuběr)[4]:
- wšědny hrab (Carpinus betulus)
- ameriski hrab (Carpinus caroliniana Walter)
- Carpinus cordata Blume
- Carpinus coreana Nakai
- Carpinus faginea Lindl.
- Carpinus fargesiana H. J. P. Winkl.
- Carpinus henryana (H. J. P. Winkl.) H. J. P. Winkl.
- japanski hrab (Carpinus japonica)
- Carpinus kawakamii Hayata
- Carpinus laxiflora (Siebold & Zucc.) Blume
- Orientaliski hrab (Carpinus orientalis Mill.)
- Carpinus polyneura Franch.
- Carpinus tschonoskii Maxim.
- Carpinus turczaninovii Hance
- Carpinus viminea Wall. ex Lindl.
Nóžki wobdźěłać
- ↑ 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 154.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Hainbuche
- ↑ 3,0 3,1 W internetowym słowniku: Weißbuche
- ↑ Hlej Lisćinu družinow při GRIN Taxonomy for Plants.
Literatura wobdźěłać
- Schück, Schuck, Stimm: Lexikon der Baum- und Straucharten. Nikol, Hamburg 2002, S. 95ff. ISBN 3-933203-53-8 (z němskeje wikipedije)
Žórło wobdźěłać
- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 199 (němsce)
Wotkazy wobdźěłać
Commons: Carpinus – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow