Chortnica

wjes w Hornjej Łužicy; dźěl Wósporka

Chortnica (němsce Cortnitz, serbsce tež Kortnica) je hornjołužiska wjeska z 42 wobydlerjemi (2023) na wuchodźe Budyskeho wokrjesa a słuša z lěta 1994 k městu Wóspork.

Chortnica
Cortnitz
Połoženje Chortnicy na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Chortnicy na karće Hornjeje Łužicy
DEC
Połoženje Chortnicy
Połoženje Chortnicy
město: Wóspork
zagmejnowanje: 1936 (do Hrodźišća)
wobydlerstwo: 42 (31. decembra 2023)[1]
přestrjeń: 1,96 km²
wysokosć: 178–193 metrow n.m.hł.
51.21361111111114.613333333333178–193
póstowe čisło: 02627
předwólba: 035876
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Chortničan/-ka
adjektiw:
Chortničanski
skłonowanje:
Chortnicy, Chortnicy, Chortnicu, Chortnicu, w Chortnicy
Powětrowy wobraz Chortnicy (2019)
Powětrowy wobraz Chortnicy (2019)

Powětrowy wobraz Chortnicy (2019)

Geografija wobdźěłać

Leži we wužłobinje při sewjernej kromje Hornjołužiskich honow něhdźe štyri kilometry sewjerozapadnje Wósporka a dwaj kilometraj juhowuchodnje Barta. Najblišej susodnej wsy stej k Malešecam słušace Brězecy na zapadźe a Hrodźišćo na juhowuchodźe. Nimo wjeski wjedźe na juhu zwjazkowa awtodróha 4.

Ležownostne mjena wobdźěłać

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Winica, W Hečec dołach, W Kukačach, Na Libšec, W dubach, Na pěskowej horje, W studničkach, Na Bětli, Za chójnu, Pola poslěnich kerkow, W brězynach, W nowym haće, Pola bramborskich kamjenjow, Pola Běłeje Hory, W Rólawach, Zezady cyhlowanče, Pola fórbarka, Na Korčmach.[2]

Stawizny wobdźěłać

 
Saksko-pruskej měznikaj mjez Chortnicu a Zubornicu

Mały kulowc, wobstejacy z tři- abo štyristronskich statokow, naspomni so prěni raz w lětomaj 1407/08 jako Cortenicz. Wjesne mjeno pochadźa wot serbskeho słowa za wosebitu družinu psow, chortow. Ležownostne knjejstwo měješe Hrodźišćanske ryćerkubło. Srjedź 19. lětstotka wupućowaše něhdźe 20 Chortničanskich Serbow do Awstralskeje.

Wot 1815 do 1945 ležeše Chortnica jenož dwaj kilometraj zdalena wot prusko-sakskeje hranicy.

Wobydlerstwo a rěč wobdźěłać

Po Mukowej statistice měješe Chortnica we 1880tych lětach 139 wobydlerjow, mjez nimi 137 Serbow (99 %) a jenož dwaj Němcaj.[3] W lěće 1925 rěčeše po hamtskej statistice hišće 114 wot 128 wobydlerjow serbsce.

W lěće 1925 bě mjez 128 wobydlerjemi 122 ewangelskich a šěsć katolskich. Ewangelscy wěriwi přisłušeja znajmjeńša ze 16. lětstotka Hrodźišćanskej wosadźe.

Wosobiny wobdźěłać

  • Jan Bohuwěr Dalwica-Dólba (1785–1849), ludowy kěrlušer; bydleše wjace hač 30 lět w Chortnicy
  • Jan Róža (1874–1943), žiwnosćer, wjesnjanosta, kulturny prócowar; bydleše w Chortnicy

Žórła wobdźěłać

  • Cortnitz/Chortnica und Wuischke/Wuježk. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 348sl.
  1. staw: 31. decembra 2023; Hamtske łopjeno města Wósporka 1/2024 (pdf)
  2. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 8 (digitalizat).
  3. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 51. → wšě wjeski

Wotkazaj wobdźěłać

  Commons: Chortnica – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
  • Chortnica w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije