Lěpjaca želbija
| |
| Lěpjaca želbija (Salvia glutinosa) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Cycawkowe rostliny (Lamiaceae) |
| podswójba: | Nepetoideae |
| ród: | Želbija[1][2] (Salvia) |
| družina: | Lěpjaca želbija |
| wědomostne mjeno | |
| Salvia glutinosa | |
| L. | |
Lěpjaca želbija (Salvia glutinosa) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Wopis wobdźěłać
Lěpjaca želbija je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 40 hač do 80 (120) cm. Rostlina je husto kosmaty, wosebje horjeka žałzowje-lěpjaca a při rozrybowanju aromatisce wonja.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena su dołho stołpikate. Łopjency su hrubje zubate, na spódku kłokojte a docpěja dołhosć wot 8 hač do 15 cm.
Kćenja wobdźěłać
Kćěje wot julija hač do oktobra. Swětłožołte, čerwjeno-brunje dypkate kćenja docpěja dołhosć wot 3 hač do 4 (5) cm a steja po štyrjoch hač po šesćoch w mutličkach na kóncu stołpika. Jich stołpiki docpěja dołhosć wot 3 hač do 10 mm. Hornja hubka je horje zhorbjena a na boku splacnjena. Delnja hubka je brunje smužkata. Keluch je wusko-zwónčkojty.
Stejnišćo wobdźěłać
Rosće w hórskich a wudolinowych lěsach a na lěsnych kromach. Ma radšo włóžne, wutkate, čumpate, zwjetša kamjentne pódy na sćinowych a połsćinowych stejnišćach.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Rostlina je w horinach srjedźneje a južneje Europy rozšěrjena.
Wužiwanje wobdźěłać
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 672.
- ↑ W internetowym słowniku: Salbei
Žórła wobdźěłać
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 160 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 332 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy wobdźěłać
Lěpjaca želbija. W: FloraWeb.de. (němsce)