Krejojta pyskawa
| |
| Krejojta pyskawa (Geranium sanguineum) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy II | |
| rjad: | (Geraniales) |
| swójba: | Pyskowničkowe rostliny (Geraniaceae) |
| ród: | Pyskawa[1][2] (Geranium) |
| družina: | Krejojta pyskawa |
| wědomostne mjeno | |
| Geranium sanguineum | |
| L. | |
Krejojta pyskawa (Geranium sanguineum) je rostlina ze swójby pyskowničkowych rostlinow (Geraniaceae).
Etymologija wobdźěłać
Botaniske mjeno Geranium wotwodźuje so wot grjekskeho słowa γερνιον. Słowo je diminutiw słowa γρανος. Woznjamjenja telko kaž žoraw a poćahowa na podobu płoda.
Wopis wobdźěłać
Krejojta pyskawa je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 15 hač 50 (60) cm.
Pjenk so znutřka čerwjenje zbarbi, na čož mjeno rostliny wróćo dźe. Wón wobsahuje třěski a je prjedy k stajenju kreje słužił.
Stołpik je ležacy abo postupowacy, wotstejo kosmaty a so w nazymje čerwjenje přebarbi. Zwjetša so rozhałuzuje.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena su nimale hač bazy rukojće šěsć-dźělne hač sydom-dźělne a so w nazymje čerwjenje přebarbja. Jich wotrězki su do 2-3 linealnje-lancetojtych, cyłokromnych kónčkow šćěpjene.
Kćenja wobdźěłać
Wona kćěje wot meje (junija) hač do septembra (awgusta). Swěćo kaminočerwjene kćenja docpěwaj šěrokosć wot 3 hač 4 cm a steja po jednym w hornich łopjenowych rozporach. Krónowe łopješka su prědku skulojćene abo njeprawidłownje zkromjene a docpěwaja dołhosć wot 15 hač 20 mm.
Stejnišćo wobdźěłać
Wona rosće na skalnych zwisach, suchich trawnikach, w suchich lěsach, pod (suchich) kerčinami, na lěsowych kromach a na skłoninach. Preferuje w lěću ćopłe, suche, zwjetša wapnite pódy.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Krejojta pyskawa je w nimale cyłej Europje, w Kawkazu a Małoaziji rozšěrjena. Wona w sewjernych Alpach jenož w dołach ze ćopłym wětrom wustupuje.
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 410.
- ↑ W internetowym słowniku: Storchschnabel
Žórła wobdźěłać
- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 120 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 220 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 48 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin(1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin(1920)
Wotkazy wobdźěłać
- Garten-Datenbank (němsce)
- atlas-roslin.pl (pól.)