Bruna pyskawa
Bruna pyskawa (Geranium phaeum) | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
Rosidy Eurosidy II | |
rjad: | (Geraniales) |
swójba: | Pyskowničkowe rostliny (Geraniaceae) |
ród: | Pyskawa[1][2] (Geranium) |
družina: | Bruna pyskawa |
wědomostne mjeno | |
Geranium phaeum | |
L. | |
Bruna pyskawa (Geranium phaeum) je rostlina ze swójby pyskowničkowych rostlinow (Geraniaceae).
Etymologija wobdźěłać
Botaniske mjeno Geranium wotwodźuje so wot grjekskeho słowa γερνιον. Słowo je diminutiw słowa γρανος. Woznamjenja telko kaž žoraw a poćahowa na podobu płoda.
Wopis wobdźěłać
Bruna pyskawa je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 30 hč 60 cm.
Łopjena wobdźěłać
Łopjena su rukojće sydomdźělne a docpěwaja šěrokosć wot 5 hač 10 cm. Wone su hač wyše srjedźišća dźělene. Jich wotrězki su zarězane, tupje zubate a často brunočerwjenje blakate a horjeka přilěhawje kosmate.
Kćenja wobdźěłać
Kćěje wot meje hač junija. Brunowioletne, płonje wupřestrjene kćenja docpěwaja šěrokosć wot 2 hač 3 cm.
Płody wobdźěłać
Płód docpěwa dołhosć wot 2 hač 3 cm. Při wuschnjenju płoda so pjeć kašćikow ze symjenjemi spiralnje pušća. Kóždy kašćik njese kocht. Symjo, płodowy kašćik a kocht so jako jednotu preč mjetaja.
Rozšěrjenje wobdźěłać
Rosće zwjetša jenož w parkach, we łučinowych lěsach, na tučnych łukach a na lěsnych kromach. Preferuje čerstwe, wutkate pódy.
Pochadźa z horinow centralneje a južneje Europy a je jako pyšna rostlina do hrodowskich zahrodow přišła.
Wobrazy wobdźěłać
-
ilustracija (Johann Georg Sturm, 1796)
-
ilustracija (Otto Wilhelm Thomé 1885)
Nóžki wobdźěłać
- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 410.
- ↑ W internetowym słowniku: Storchschnabel
Žórła wobdźěłać
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 370 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin(1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin(1920)
- Sturm, Johann Georg: Deutschlands Flora in Abbildungen. 1796
- Thomé, Otto Wilhelm: Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz. Gera 1885
Wotkazy wobdźěłać
- Garten-Datenbank (němsce)